Ostatni tydzień września w pogodzie.
Ostatni tydzień września w pogodzie przyniósł stopniowe ochłodzenie, które zdecydowanie pogłębiło się od nocy z soboty na niedzielę. To już powiew chłodniejszych jesiennych klimatów, w których regularnie zaczynają się pojawiać przymrozki, mgły, obfita rosa czyli zwiastuny nadchodzącej “mrocznej” pory roku. Na początek przedostatni w tym roku Klimatyczny Bilans Wodny.
♦ TRZYNASTY KBW 2024 ♦
W trzynastym okresie raportowania tj. od 21 lipca do 20 września 2024 roku średnia wartość Klimatycznego Bilansu Wodnego (KBW) dla kraju, na podstawie którego dokonywana jest ocena stanu zagrożenia suszą, była ujemna, wynosiła -66 mm. Deficyt wody w obecnym okresie w stosunku do poprzedniego okresu sześciodekadowego uległ zmniejszeniu o 34 mm.
Największe niedobory wody od -160 do -180 mm notowano na obszarze Nizin Mazowieckiej i Podlaskiej oraz w południowej i w wschodniej części Pojezierza Mazurskiego. Na południu kraju oraz w Polsce północnej deficyt wody był najmniejszy od -50 do -119 mm. Na pozostałym terytorium kraju notowano braki wody dla roślin uprawnych od -120 do -159 mm.
W wyniku występujących warunków wilgotnościowych w dwunastym okresie raportowania stwierdzamy wystąpienie suszy rolniczej na terytorium Polski, powodujące straty w plonach monitorowanych upraw przynajmniej o 20%w stosunku do plonów uzyskanych w przeciętnych wieloletnich warunkach pogodowych.
Susza występowała w sześciu uprawach (stan na 20 września br.):
-
Rzepaku i rzepiku,
-
Ziemniaka,
-
Kukurydzy na kiszonkę,
-
Kukurydzy na ziarno,
-
Buraka cukrowego,
-
Roślin strączkowych.
W pierwszej dekadzie września najniższą temperaturę poniżej 17°C notowano na obszarach górskich. Najcieplej było na Nizinie Śląskiej i na krańcach zachodnich Polski (powyżej 22°C). Na pozostałym obszarze kraju notowano od 17 do 22°C. W drugiej dekadzie września najniższą temperaturę poniżej 10°C notowano na obszarach górskich. Najcieplej było na Nizinie Podlaskiej (powyżej 18°C). Na pozostałym obszarze kraju notowano od 10 do 18°C.
W pierwszej dekadzie września najwyższe opady zanotowano na Pomorzu Zachodnim, Nizinie Śląskiej, Sudetach oraz w środkowej części Pojezierza Mazurskiego od 20 do 50 a nawet 100 mm. Najniższe opady poniżej 5 mm odnotowano na krańcach wschodnich Polski. Na pozostałym obszarze kraju notowano od 5 do 20 mm. W drugiej dekadzie września najniższe opady poniżej 10 mm odnotowano na północnym wschodzie Polski oraz na Pomorzu Zachodnim. Najwyższe opady zanotowano na Nizinie i Wyżynie Śląskiej, Sudetach oraz w Beskidzie Śląskim od 100 a nawet 450 mm. Na pozostałym obszarze kraju notowano od 10 do 100 mm.
W pierwszym raporcie notowano stosunkowo niskie wartości ewapotranspiracji potencjalnej wynoszące 2,6 mm/dzień, w drugim raporcie ewapotranspiracja wzrosła do 3,0 mm/dzień w trzecim do 3,1 mm/dzień a w czwartym do 3,5 mm /dzień. Natomiast od piątego do dziewiątego okresu raportowania ewapotranspiracja wynosiła 3,9 mm/dzień. W dziesiątym okresie raportowania wzrosła do 4 mm/dzień, w jedenastym okresie zmniejszyła się do 3,8 mm/dzień a w dwunastym pozostała na tym samym poziomie. W trzynastym raporcie spadła do 3,3 mm/dzień.
Duże opady atmosferyczne w całej Polsce od szóstego do jedenastego okresu sześciodekadowego oraz przy stagnacji ewapotranspiracji od piątego do dziewiątego raportu a także mały wzrost w dziesiątym okresie (o 0,1 mm/dzień) oraz niewielkie obniżenie w okresie jedenastym (o 0,2 mm/dzień) były przyczyną, że deficyt wody w całym kraju jest nadal stosunkowo mały dla monitorowanych roślin uprawnych. W trzynastym raporcie deficyt spadł (o 0,5 mm/dzień).
♦ Źródło i więcej na ten temat: SMSR – System Monitoringu Suszy Rolniczej (iung.pulawy.pl)
♦ TEMPERATURY ♦
Najcieplejsze dni w tym roku to już historia. Początek poprzedniego tygodnia był jeszcze bardzo ciepły na przeważającym obszarze kraju. We Włodawie zanotowano nawet +26,5 stopnia C.
W połowie tygodnia zrobiło się nieco chłodniej, ale i tak na większości stacji zanotowano przekroczenia +20 stopni C.
Piątek był ostatnim ciepłym dniem, od soboty widać wyraźnie postępujące ochłodzenie, zwłaszcza na północy, południowym-zachodzie i w górach.
W niedzielę, zimne masy powietrza z północy rozlały się już po całym kraju. Najwyższą temperaturę +16 stopni C zanotowano w Ostrołęce, natomiast w Zakopanem było zaledwie +6,5 stopnia C. W nocy z niedzieli na poniedziałek na poziomie 5 cm nad gruntem zanotowano przymrozki do -4 stopni C.
♦ OPADY ♦
Początek zeszłego tygodnia był słoneczny, ciepły i suchy.
Opady pojawiły się z wtorku na środę, ale były niewielkie. Najwięcej deszczu zanotowała stacja w Zakopanem, 12,3 mm.
Środa i czwartek to nieco mocniejsze, ale krótkotrwałe strefy opadów wędrujące na południu kraju i bardzo małe, wręcz symboliczne na pozostałym obszarze Polski.
Z piątku na sobotę najwięcej padało w dzielnicach południowych. Stacja w Krakowie nazbierała najwięcej deszczówki, tj. 15,1 mm.
Z soboty na niedzielę najwięcej opadów zanotowano w wąskich pasach Polski północnej i południowo-wschodniej. Nad resztą kraju nie padało lub symbolicznie skropiło powierzchnię.
