(4) Buk zwyczajny “Krzepki” między Goszczem a Bukowiną Sycowską.

Drzewo nr 4 w tegorocznym cyklu pereł dendroflory Wzgórz Twardogórskich i okolic to buk zwyczajny “Krzepki”, który rośnie po drugiej stronie szlaku kolejowego. Do niedawna drzewo znajdowało się w zwartym drzewostanie, kilka lat temu w jego otoczeniu wykonano zrąb zupełny. Obecnie rośnie tu już nowe pokolenie drzew.

Na początek trochę subiektywnych spostrzeżeń dotyczących buków rosnących w lasach Bukowiny Sycowskiej. Na tych terenach, gdzie regularnie jest prowadzona gospodarka leśna, często występują wiosenno-letnie susze i generalnie warunki pogodowe (czasami też glebowe) są mniej korzystne niż np. dla “wypasionych” buczyn karpackich lub nadmorskiej Puszczy Bukowej, tree hunter musi widzieć czego szuka.

Tree hunter, po wieloletnich oględzinach tych lasów, typuje te egzemplarze drzew, które wyróżniają się na tle buczyny bukowińskiej, mając pełną świadomość, że zaprezentowane okazy we wspomnianych wyżej buczynach (karpackiej, Puszczy Bukowej), byłyby drzewami przeciętnymi i nie wyróżniającymi się na tle tamtejszych mocarzy gatunku.

Gdy już to wiemy, inaczej spojrzymy na buki starannie wyselekcjonowane do cyklu pereł dendroflory tych terenów. Jednym z nich jest piękny buk “Krzepki”, którego podstawa pnia jest skąpana w malowniczej, zielonej warstwie mchów.

Drzewo rośnie na niewielkiej wypukłości terenu co nadaje mu nutkę doniosłości. Można odnieść wrażenie, że przyroda sama wyeksponowała “Krzepkiego” na tle otaczających drzew, podnosząc jego leśną rangę.

Obwód pnia drzewa na wysokości pierśnicy wynosi 315,50 cm (pomiar wykonany 12.02.2022 r.). Buki, których obwody pni przekraczają minimalny pomnikowy rozmiar dla tego gatunku (300 cm), nie są zbyt często spotykane w lasach Bukowiny i okolicach.

Z jednej strony wynika to z prowadzonej gospodarki leśnej. Z drugiej strony, warunki pogodowe i siedliskowe, często też nie sprzyjają tu bukom na tyle, żeby zdołały osiągnąć w obwodach pni 400-450 cm. Póki co, najgrubszym bukiem, którego zmierzyłem na tych terenach pozostaje słynny “Dominator” z lasów Goli Wielkiej o obwodzie pierśnicowym pnia wynoszącym 456 cm: https://lenartpawel.pl/perly-dendroflory-wzgorz-twardogorskich-2018-14-buk-zwyczajny-dominator-z-goli-wielkiej.html

Kolega Krzysiek stoi przy pniu “Krzepkiego” w pierwszej połowie lutego 2022 roku i spogląda w górę na jego rozłożystą, szeroką koronę.

Dlaczego “Krzepki”? Buk ten to okaz zdrowia, pełen witalności, o mocno osadzonym pniu na wzniesieniu terenu. Określenie drzewa przyszło mi do głowy spontanicznie, pod wpływem jego oglądania i podziwiania.

Tłumacząc jeszcze dokładniej, buk “Krzepki” jest pełen tężyzny, mocny i silny. Te dwa ostatnie określenia, tj. “mocny” i “silny” również brałem pod uwagę przy wyborze nazwy dla drzewa, jednak uważam, że “Krzepki” pasuje najbardziej.

Gdy już napatrzymy się na malowniczy pień drzewa, czas zajrzeć do góry. Buk “Krzepki” ma się czym pochwalić. Wijące się liczne gałęzie i konary tworzą urokliwą plątaninę, która w sezonie wegetacyjnym tworzy szczelny parasol zbudowany z tysięcy liści.

Nieliczne konary drzewa wyłamały się i leżą teraz obok pnia “Krzepkiego”. Warto zauważyć, że czysty pień okazu jest stosunkowo krótki jak na drzewo leśne, pierwsze konary wyrastają z niego już na wysokości około 3-4 metrów.

Porównanie korony “Krzepkiego” w stanie bezlistnym i pełnego ulistnienia. Jak widać na zdjęciach, w lecie bardzo mało widać. ;)) To dobrze, bowiem bogate ulistnienie świadczy o dobrej kondycji zdrowotnej drzewa.

Główna część korony drzewa jest jednak wysoko wysklepiona. To efekt obecności innych drzew w pobliżu i oczywiście ściganie się do słonecznego ciepła, niezbędnego do rozwoju i życia rośliny.

Wysokość “Krzepkiego” wynosi około 30 metrów. Ponieważ w otoczeniu drzewa i innych buków rosną jeszcze wyższe sosny pospolite, “Krzepki” sprawia wrażenie drzewa niezbyt wysokiego.

Dolne gałęzie drzewa w sezonie wegetacyjnym są na tyle obficie ulistnione, że zwisają prawie do samej ziemi. Generalnie zima i lato to zupełnie odrębne oblicza “Krzepkiego”.

W zimie możemy podziwiać wszelkie szczegóły pokroju i sylwetki okazu, które są bardzo dobrze widoczne. Tylko w czasie bezchmurnej aury, niektóre z nich przysłania Słońce oślepiając podziwiającego drzewo.

Za to w lecie nad “Krzepkim” rozpościera się zasłona (parasol) ulistnienia i wiele tajemnic okazu pozostaje niewidocznych i niedostępnych. Ale wówczas możemy się zachłysnąć pełnią majestatu buka z głębin bukowińskich lasów.

Drzewo to jako jedno z nielicznych w tym cyklu, udokumentowałem również na filmie. Warto poświęcić nieco ponad 3 minuty i obejrzeć “Krzepkiego” w całej okazałości, bowiem żadne zdjęcie nie oddaje w pełni jego wspaniałości.

⇒ Buk zwyczajny “Krzepki” na filmie: https://drive.google.com/drive/folders/1HF5tuhX4a4LpL5CR9EO-la0TDlaxvk5-

Na filmie widać tarczę Słońca prześwitującą w koronie drzewa. Warto zanurzyć się w melodii natchnionej aury, powstającej dzięki “Krzepkiemu”.

P O D S U M O W A N I E

1) W lasach między Bukowiną Sycowską a Goszczem, w pobliżu szlaku kolejowego rośnie buk zwyczajny “Krzepki”, którego obwód pierśnicowy pnia wynosi 315,50 cm (według pomiaru z 12.02.2022 r.) i wysokości około 30 metrów. Odziomkową część pnia pokrywają malownicze mchy, samo drzewo ulokowane jest na niewielkim wzniesieniu terenu.

2) Stan zdrowotny i techniczny okazu są bardzo dobre, buk posiada rozłożystą, solidnie ugałęzioną i obficie ulistnioną koronę, pień bez widocznych ubytków, działalności grzybów pasożytniczych lub infekcji chorobotwórczych.

3) Drzewo to zaliczam do elity bukowińskich buków, chociaż obwód jego pnia nie należy do szczególnie okazałych. Jednak buk ten “broni” się sylwetką, pokrojem i osobliwym pięknem, które emanuje z niego przez cały rok.

W odległości około 20 metrów od “Krzepkiego” rośnie jeszcze jeden okazały buk pospolity, który będzie opisany w następnym artykule tego cyklu. Tym razem będzie to buk “Krępy”.