Pomnikowy platan klonolistny “Konar” w Konarach.

Nazwa miejscowości zobowiązuje.

Konary to wieś położona w województwie dolnośląskim, w powiecie średzkim, w gminie Udanin. Do wojewódzkiego rejestru zabytków miejscowości wpisane są:

• kościół parafialny pw. Podwyższenia Krzyża, z końca XIV w., 1500 r., XVII w., XIX w.

• cmentarz przykościelny

• cmentarz ewangelicki, z 1845 r.

• park dworski, z przełomu XVIII/XIX w.

To tyle tytułem wstępu. Jako tree hunter odwiedziłem już wiele pięknych potężnych drzew, w tym ogromnych platanów klonolistnych, które zachwyciły mnie swoimi monstrualnymi sylwetkami i gabarytami. I kiedy myślałem, że przynajmniej na Dolnym Śląsku widziałem już najdorodniejsze osobniki tego gatunku, stanąłem przed majestatem “Konara” w Konarach.

W styczniowy poranek, wśród bezlistnej gęstwiny samosiewu klonów, grabów i jesionów, wyłonił się prawdziwy olbrzym. Dendrologiczna ośmiornica z gigantycznymi mackami/konarami.

Wraz ze stopniowym zbliżaniem się do dendro-monstrum, ten rósł w oczach i można było odnieść wrażenie, że zaraz mnie złapie i nie puści, dopóki nie wydam z siebie ostatniego tchu. ;))

Na szczęście nic złego się nie stało, bo to przecież jest tylko drzewo, ale za to jakie! Pomnikowy platan klonolistny w Konarach jest absolutnie unikatowym osobnikiem w skali kraju i nie mam co do tego żadnych wątpliwości.

Decyzją Nr SGW-7141-18-83 z dnia 20 grudnia 1983 r. powołano go na pomnik przyrody, zatem unikatowość tego platana dostrzeżono i uhonorowano już 40 lat temu. Drzewo odnajdziemy na wykazie w Centralnym Rejestrze Form Ochrony Przyrody ( Platan_klonolistny_w_Konarach ).

Na powyższej prawej fotografii stoję przy fantastycznym olbrzymie w Konarach. Tylko spójrzcie na te gigantyczne, wijące się konary i wyjątkowo przysadzisty, bardzo pękaty, gruby oraz krótki pień!

 Platan ten stanowi również doskonały przykład drzewa, którego obwód pnia nie da się zmierzyć na wysokości pierśnicy, bowiem na tym poziomie znajdują się już potężne konary drzewa.

Dlatego pomiar należało wykonać w innym miejscu, w tym przypadku nad gruntem, aby dowiedzieć się, ile wynosi obwód pnia drzewa w najwęższym miejscu od jego podstawy do wysokości pierśnicy i uznać otrzymany wynik za obowiązujący.

Według pomiaru z 7. stycznia 2023 roku, obwód pnia drzewa w najwęższym miejscu, które znajduje się na poziomie ok. 20 cm wynosi 735 cm.

To bardzo dużo. Można napisać, że platan w Konarach znajduje się w czołówce najgrubszych dolnośląskich platanów i na pierwszym miejscu w kategorii najbardziej oryginalnej sylwetki oraz pokroju. 

Wygląda on jeszcze bardziej niezwykle od słynnego “Terminatora” z Krotoszyc: http://server962300.nazwa.pl/platan-klonolistny-w-krotoszycach-ten-to-ma-wyglad.html

Z każdej strony odkrywamy coraz to bardziej wyrafinowane i baśniowe oblicza drzewa. Jeżeli można napisać o jakimś drzewie, że jest “szalone” to w tym przypadku pasuje to jak ulał. Tak. Ten platan jest “szalony” i to jest w nim najwspanialsze!

Jego stan zdrowotny i techniczny jest dobry, oczywiście tak gigantyczny okaz ma pewne naturalne “wady”, takie jak wypróchnienia czy wyłamania fragmentów konarów. Jednak całość tworzy doskonały twór dendroflory i wiele ton radości dla tree huntera.

W końcu rośnie w miejscowości Konary, a nazwa zobowiązuje! Platan wziął sobie to niezwykle głęboko do siebie i stał się najbardziej wyrazistą oraz najlepszą wizytówką wsi. Oficjalnie w rejestrach figuruje jako bezimienny, ale nie wyobrażam sobie innego imienia dla niego niż właśnie “Konar”.

Każdy fragment drzewa to poezja i finezja przyrody, która cierpliwie, przez wiele pokoleń rzemieślniczo dłubała, aby uformować takiego wspaniałego potwora. ;))

Zajrzałem w jego czarną ziejącą paszczę i ujrzałem to, co zawsze widzę we wnętrzu starych drzew. Ciszę, spokój, melancholię przemijania i naturalne procesy, które wydają się nieruchome, gdy patrzymy na nie przez kilka minut.

W końcu każdy konar platana “Konara” to podróż po fascynującym świecie starych drzew. Po ich delikatności i jednocześnie przytłaczającym ogromie.

Równie monumentalnie i dostojnie prezentuje się mocno ugałęziona, szeroka korona drzewa, a jego wysokość wynosi około 25 metrów.

Pod drzewem znalazłem plastry z gniazda szerszeni lub os, co świadczy o tym, że w sezonie wegetacyjnym platan może posiadać naturalnych ochroniarzy. ;))

Auuu! Patrzcie, jaki ze mnie dziwoląg i straszydło! Moją paszczę zamieszkują szerszenie, moje oczy hipnotyzują każdego, kto w nie spojrzy. To ja! Platan “Konar” w Konarach! ;))

Gdy przyjrzymy się drzewu jeszcze dokładniej, ujrzymy jego kolejne ekscentryczne oblicze polegające na zrastaniu się niektórych konarów. Jak szaleć to szaleć. “Konar” wie o tym najlepiej.

Szkoda tylko, że drzewo to pozostaje raczej mało znane i nie stanowi głównej atrakcji przyrodniczej wsi Konary. Z drugiej strony, to może i lepiej dla samej rośliny.

Najlepszy okres do podziwiania drzewa to stan bezlistny. Dookoła niego rośnie wiele młodych siewek drzew gatunków liściastych, które bardzo mocno przysłaniają pień olbrzyma od zaawansowanej wiosny do późnej jesieni.

P O D S U M O W A N I E

1) W miejscowości Konary (woj. dolnośląskie, powiat średzki, gmina Udanin) na terenie podworskiego parku rośnie gigantyczny platan klonolistny “Konar”, który 40 lat temu został objęty ochroną pomnikową i odznacza się niebywałym wyglądem.

2) Według stanu na 07.01.2023 r. obwód pnia drzewa na wysokości około 20 cm nad gruntem wynosi 735 cm, wysokość około 25 metrów. Drzewo charakteryzuje bardzo krótki, przysadzisty i gruby pień z efektownymi napływami korzeniowymi, ale jego dendrologiczną wizytówką są potężne długie konary, z których część wyrasta z pnia już na wysokości jednego metra nad ziemią.

3) Według tree hunterów platan klonolistny “Konar” w Konarach pod względem pokroju i sylwetki należy do najbardziej niezwykłych platanów, jakie możemy podziwiać na terenie Polski. Drzewo wygląda wyjątkowo osobliwie z każdej perspektywy i z każdej strony. Jego stan techniczny i zdrowotny jest dobry. Platan “Konar” powinien znaleźć zdecydowanie większe zainteresowanie wśród miłośników sędziwego i okazałego drzewostanu.