Podział termiczny kraju na chłodniejszy, pochmurny i deszczowy zachód oraz gorący i słoneczny wschód, miejscami z silnymi burzami. Końcówka tygodnia słoneczna, wyżowa i sucha z rześkimi porankami. Prognoza pogody i optycznie w niebo 28.08.2023r. – 03.09.2023r.
Podział termiczny kraju na chłodniejszy, pochmurny i deszczowy zachód oraz gorący i słoneczny wschód, miejscami z silnymi burzami. Końcówka tygodnia słoneczna, wyżowa i sucha z rześkimi porankami.
Prognoza pogody i optycznie w niebo 28.08.2023r. – 03.09.2023r.
(1) SUPERKOMÓRKI BURZOWE
Mijający tydzień przyniósł cały arsenał zjawisk pogodowych. Część z nich modele przewidziały dokładnie, część przesunęły od miejsc ich faktycznego wystąpienia, a jeszcze inne zaskoczyły, ponieważ na 2-3 dni wcześniej nie były prognozowane. Do tej ostatniej kategorii można zaliczyć wtorkową superkomórkę burzową, która przed godziną 17:00 powstała nad środkową częścią województwa dolnośląskiego, przeszła przez część woj. opolskiego i nad środkowo-zachodnią częścią województwa śląskiego. Druga superkomórka kotłowała się nad południowo-wschodnią częścią woj. śląskiego i przemieściła się nad południowo-zachodnią część woj. małopolskiego.
Na południe od Wrocławia mieliśmy do czynienia z superkomórką burzową, która przyniosła wiele groźnych zjawisk. Burza była bardzo aktywna elektrycznie, o czym świadczy fakt, że w ciągu 20 minut w rejonie Oławy odnotowano ponad 1 700 wyładowań. Maksymalna odbiciowość sięgająca ponad 62 dBZ wskazywała, że występowały również opady dużego gradu o średnicy nawet 4-5 cm i bardzo silne podmuchy wiatru, do 90 km/h. Ze względu na fakt, że burza przemieszcza się szybko, to nie generowała wysokich sum opadów, jednak miejscami padało bardzo mocno.
(2) MEZOSKALOWY UKŁAD KONWEKCYJNY
Wtorkowe burze były tylko preludium do bardzo silnego incydentu burzowego, który wystąpił w nocy z soboty na niedzielę. Przez regiony które przeszedł, okazał się najsilniejszym w tegorocznym sezonie burzowym. Jak oficjalnie podało IMGW: “Wczoraj najaktywniejsze burze wystąpiły w południowo wschodniej Polsce. Od godzin porannych do popołudnia oraz w nocy, gdy znad Czech nasunęła się zwarta i rozległa struktura burzowa. Burze miejscami kumulowały opady stąd lokalnie, głównie woj. śląskim i małopolskim, odnotowane zostały bardzo wysokie sumy opadów do 80 mm a na stacji Wisła (śląskie) opad nieznacznie przekroczył 100mm (106mm). W woj. małopolskim sumy opadów sięgały do 70 mm (68mm Kalwaria Zebrzydowska). Dane z systemu RainGRS , wskazały największą wartość opadu – 138 mm (woj. śląskie – okolice Wisła – Jawornik).
Grafika opracowana przez członka stowarzyszenia Polskich Łowców Burz Szymona Walczakiewicza na podstawie danych z iMGW- PIB
Takie wartości opadów przełożyły się na lokalne gwałtowne wzrosty stanów wody z punktowymi przekroczeniami stanów alarmowych i ostrzegawczych w zlewni górnej Wisły, zlewni Małej Wisły (punktowo odnotowano także krótkotrwałe przekroczenie stanu alarmowego w profilu Ustroń Obłaziec na Wiśle), Gostyni, Szabelni, Soły, Skawy (punktowo krótkotrwale przekroczony został stan alarmowy na Stryszawce w profilu Sucha Beskidzka) oraz Skawinki). Największy wzrost o 196 cm wystąpił w Drogomyślu (Wisła woj. śląskie). Aktualnie przekroczenie stanu ostrzegawczego utrzymuje się na 3 stacjach. Notujemy 146 stacji z przepływami poniżej SNQ. Strefa wody niskiej stanowi 49%, średniej 43% a wysokiej 8% wśród wszystkich stacji monitorowanych przez IMGW-PIB.
W minionej dobie burzom towarzyszył również porywisty wiatr. Najsilniejsze odnotowane na stacjach synoptycznych porywy wynosił niespełna 100km/h na Śnieżce i w Rzeszowie. Jak wynika z danych radarowych porywy wiatru lokalnie mogły być silniejsze.”
W pozostałych regionach, poza zasięgiem układu, sumy opadów były znacznie mniejsze, a w wielu miejscach śladowe lub w ogóle nie wystąpiły.
(3) TEMPERATURY
Koniec zeszłego tygodnia był upalny na terenie większości kraju. Najwyższą temperaturę zanotowała stacja w Toruniu +32,8 stopnia C, ale lokalnie było jeszcze cieplej, do +33,5 stopnia C. W poniedziałek ochłodziło się o kilka stopni, ale nadal było bardzo gorąco.
Wtorek to kumulacja ciepła w południowo-zachodniej części kraju. Kłodzko i Racibórz zanotowały +31,3 stopnia C, ale lokalnie (okolice Cieszyna i Kędzierzyna-Koźla) było upalniej, do +32,2 stopnia C. Środa była ciut chłodniejsza.
Termicznie czwartek był bardzo podobny do środy, nigdzie nie zanotowano przekroczenia 30 stopni C, za to w piątek, ponownie zrobiło się upalnie. Opole i Racibórz miały +31,9 stopnia C, Kędzierzyn-Koźle i Dobrogoszcz + 32 stopnie C. Wzrosła wilgotność powietrza, zatem panowała duchota.
Także sobota była gorąca/upalna, ale tym razem najwyższe wartości na termometrach odnotowały stacje na wschodzie kraju – Kozienice i Włodawa +32 stopnie C.
Również niektóre noce były bardzo ciepłe. Z wtorku na środę najcieplejszą noc zanotowała stacja w Krakowie +20,1 stopnia C, ze środy na czwartek Hel +17,3 stopnia C.
Z piątku na sobotę najwyższą nocną wartość na termometrze zanotowała stacja w Bielsku-Białej +21,5 stopnia C.
(4) OPADY
Jeżeli chodzi o opady to mijający tydzień był pełen skrajności. Były regiony, które praktycznie nic nie otrzymały, natomiast nad niektórymi terenami województw południowych i wschodnich przeszły potężne ulewy.
Najwięcej opadów pochodzenia burzowego zanotowano w drugiej części tygodnia. Najpierw w dzielnicach południowo-zachodnich, następnie południowo-wschodnich. Burze pojawiły się również w centrum.
Mimo wszystko na przeważającej powierzchni kraju, opadów było niewiele lub wcale.
Największe ulewy przyniósł opisany wyżej mezoskalowy układ konwekcyjny, który kilka godzin wcześniej doprowadził do licznych zalań i podtopień, m. in. na terenie Czech.
♦ Źródło i mapy: IMGW, METEOPROGNOZA.PL, POLSCY ŁOWCY BURZ
♦ Mapy z dobowymi rozkładami sum opadów ⌈mm⌉: https://www.imgw.pl/
(5) DZIEWIĄTY I DZIESIĄTY KBW 2023
9. KBW
I jeszcze kilka zdań o 9. i 10. Klimatycznym Bilansie Wodnym 2023, które zostały niedawno opublikowane.
“W dziewiątym okresie raportowania tj. od 11 czerwca do 10 sierpnia 2023 roku średnia wartość Klimatycznego Bilansu Wodnego (KBW), na podstawie którego dokonywana jest ocena stanu zagrożenia suszą była ujemna, wynosiła -70 mm. W obecnym sześciodekadowym okresie wartość KBW uległa zwiększeniu o 67 mm w stosunku do poprzedniego okresu (1 VI-31 VII).
Deficyt wody dla roślin uprawnych zmniejszył się, jednakże niedobór wody nadal występował w całym kraju. Największy deficyt wody notowano we wschodniej części Pojezierza Wielkopolskiego, na Pojezierzu Chełmińsko-Dobrzyńskim oraz na Nizinie Wielkopolskiej od -160 do -199 mm. Duży niedobór wody notowano również we wschodniej części Pojezierza Wielkopolskiego oraz w zachodniej części Niziny Mazowieckiej od -120 do -159 mm. Na pozostałym obszarze kraju niedobór wody wynosił od 0 do -119 mm.
W wyniku występujących warunków wilgotnościowych w dziewiątym okresie raportowania, stwierdzamy wystąpienie suszy rolniczej na terytorium Polski.”
10. KBW
“W dziesiątym okresie raportowania tj. od 21 czerwca do 20 sierpnia 2023 roku średnia wartość Klimatycznego Bilansu Wodnego (KBW), na podstawie którego dokonywana jest ocena stanu zagrożenia suszą była ujemna, wynosiła -85 mm. W obecnym sześciodekadowym okresie wartość KBW uległa zmniejszeniu o 15 mm w stosunku do poprzedniego okresu (11 VI-10 VIII).
Deficyt wody dla roślin uprawnych zwiększył się w stosunku do poprzedniego okresu raportowania. Największy deficyt notowano we wschodniej części Pojezierza Wielkopolskiego, na Pojezierzu Chełmińsko-Dobrzyńskim oraz na Nizinie Wielkopolskiej od -160 do -199 mm. Duży niedobór wody notowano również w południowej części Niziny Mazowieckiej od -160 do -189 mm oraz miejscami we wschodniej Polsce od -160 do –179 mm. Na dużym obszarze kraju w części północno-wschodniej deficyt wody wynosił od 120 do -160 mm, a na pozostałym terytorium Polski niedobór wody wynosił od 0 do -119 mm.
W wyniku występujących warunków wilgotnościowych w dziesiątym okresie raportowania stwierdzamy wystąpienie suszy rolniczej na terenie kraju.”
“W pierwszym i drugim raporcie notowano stosunkowo niskie wartości ewapotraspiracji wynoszące 2,5 mm/dzień. Natomiast w trzecim raporcie ewapotranspiracja wzrosła do 3,1 mm/dzień, w czwartym do 3,5 mm/dzień, w piątym do 3,7 mm/dzień, w szóstym do 4,0 a w siódmym do 4,2 mm/dzień co powodowało, że niedobory wody były coraz większe. W ósmym raporcie wartość ewapotraspiracji była już niższa i wynosiła 4,0, w dziewiątym 3,6 a w dziesiątym 3,7 mm/dzień, wynikiem czego było zmniejszenie deficytu wody zwłaszcza w Polsce południowo-wschodniej oraz w północno-zachodniej. Największy deficyt wody w tym okresie sześciodekadowym dla roślin uprawnych notowano na Kujawach oraz w wschodniej części Pojezierza Wielkopolskiego, który wynosił od -160 do -199 mm.”
♦ Źródło i więcej na ten temat: https://susza.iung.pulawy.pl/
Przed nami zasadnicza zmiany pogody. Pierwsza część tygodnia upłynie pod znakiem termicznego podziału kraju na chłodniejszą, bardziej pochmurną i deszczową część zachodnią i pogodną, gorącą/upalną część wschodnią, w której popołudniami będą się kotłować masywne burze przynoszące punktowo niebezpieczne zjawiska. Do ogólnokrajowej stabilizacji pogody dojdzie w drugiej połowie tygodnia, a zwłaszcza podczas weekendu, który zapowiada się ciepły, pogodny i wyżowy.
Poniedziałek, 28 sierpnia 2023
Na początku nowego tygodnia po nocnych burzach, Polska dostanie się pod wpływ rozbudowującego się od zachodu klina wyżowego, ale nie będzie on długotrwały, ponieważ pod koniec dnia nad regiony zachodnie zacznie nasuwać się front od niżu, którego centrum znajdzie się nad północnymi Włochami. W pierwszej części dnia na krańcach północnych mogą występować jeszcze zanikające opady deszczu, ale szybko pojawią się przejaśnienia i rozpogodzenia.
Na pozostałym obszarze zachmurzenie będzie zmienne, ale już nie powinno padać. W godzinach popołudniowych zachmurzenie będzie umiarkowane, okresami wzrastające do dużego. Na Dolnym Śląsku, Ziemi Lubuskiej i pod koniec dnia w Wielkopolsce wystąpią opady deszczu, które – według obecnych wskazań modeli – pod koniec dnia na południowym zachodzie będą intensywne.
Temperatura maksymalna wyniesie od 18-19 stopni C na Ziemi Lubuskiej i zachodzie woj. dolnośląskiego, 21-22 stopnie C odnotuje się na Pomorzu, północy i zachodzie Wielkopolski, 23-25 stopni C prognozuje się na przeważającym obszarze kraju, do 26-27 stopni C w regionach wschodnich. Wiatr słaby i umiarkowany, na zachodzie i wschodzie północno-zachodni i zachodni, na południu oraz w centrum, w miarę upływu dnia skręcający na północny i północno-wschodni.
Wtorek, 29 sierpnia 2023
We wtorek po bardzo intensywnych opadach deszczu, zwłaszcza na Ziemi Lubuskiej, w Wielkopolsce i na Kujawach (o ile front nie przesunie się bardziej na prawo lub lewo), Polska będzie podzielona na dwie połowy – chłodną i deszczową część zachodnią i Pomorzu – w tych regionach dominować ma pochmurna aura i opady deszczu z temperaturami na poziomie 15-17 stopni C. Natomiast w Polsce wschodniej, centrum, na Górnym Śląsku oraz w Małopolsce będzie pogodnie i słonecznie oraz gorąco, ale w ciągu dnia pogoda zacznie się zmieniać.
Podział termiczny nad Polską będzie spowodowany przez ośrodek niskiego ciśnienia i związane z nimi fronty atmosferyczne, które będą oddzielać dwie zupełnie zróżnicowane masy powietrza: zimną polarnomorską napływającą nad Pomorze, Wielkopolskę, Ziemię Lubuską i Dolny Śląsk od gorącej, zwrotnikowej na pozostałym obszarze kraju.
Przed południem opady i zanikające burze możliwe są na Pomorzu Gdańskim, Warmii i Mazurach oraz Podlasiu, ale w godzinach południowych powinny zaniknąć. Na pozostałym obszarze do popołudnia powinno być jeszcze spokojnie, jednak w narastającej chwiejności termodynamicznej przekraczającej nawet 4000 J/kg, zaczną tworzyć się komórki burzowe, którym towarzyszyć będą ulewne opady deszczu, nawet do 40 mm/m², bardzo silny i porywisty wiatr do 90 km/h, a miejscami też opady gradu o średnicy do 5 cm.
Poza dużo chłodniejszymi regionami zachodnimi, na termometrach odnotuje się wysokie wartości. I tak 28-30 stopni C prognozuje się na Warmii i Mazurach, Podlasiu, Ziemi Łódzkiej oraz Górnym Śląsku do nawet 32-34 stopni C na Lubelszczyźnie, w Górach Świętokrzyskich, Małopolsce i na Podkarpaciu. Wiatr umiarkowany, w czasie burz silny i porywisty, na wschodzie południowo-wschodni, na zachodzie i Pomorzu z kierunków północnych i północno-zachodnich.
Środa, 30 sierpnia 2023
W środę już tylko na wschodzie Polski i w Małopolsce mogą jeszcze występować opady deszczu oraz burze, podczas których opady mogą być intensywnie. Na pozostałym obszarze, początkowo będą przeważać na niebie chmury i opady deszczu, ale w miarę upływu dnia, należy spodziewać się coraz większej ilości przejaśnień i rozpogodzeń. W środę nigdzie nie odnotuje się już upału, czyli 30. lub więcej stopni C.
Z północnego-zachodu zacznie napływać chłodniejsze powietrze polarnomorskie. W regionach zachodnich i na Pomorzu odnotuje się 17-19 stopni C, w głębi kraju 21-23 stopnie C, a najcieplej będzie na Podlasiu, wschodzie Mazowsza i na Lubelszczyźnie, gdzie jeszcze będzie gorąco, do 26-28 stopni C. Wiatr słaby i umiarkowany, na ogół z zachodu i północnego-zachodu.
Czwartek, 31 sierpnia 2023
W czwartek od południowego-zachodu nasz kraj zacznie dostawać się pod wpływ pogodnego wyżu, który przyniesie przewagę słonecznej pogody. Trochę więcej chmur z przelotnymi opadami deszczu i burzami, ale już niezbyt gwałtownymi prognozuje się na zachodzie i Pomorzu, a także na Podkarpaciu, Roztoczu i w Tatrach. Słupki rtęci na termometrach, na przeważającym obszarze Polski wskażą na ogół 22-23 stopnie C, a na krańcach zachodnich i w regionach podgórskich może być o 1-2 stopnie C mniej. Wiatr na południu słaby, poza tym umiarkowany, południowo-zachodni i zachodni.
Piątek, 1 września 2023
W pierwszym dniu września i jednocześnie meteorologicznej jesieni, praktycznie cała Polska znajdzie się pod wpływem pogodnego wyżu, który przyniesie słoneczną pogodę, z zachmurzeniem małym i umiarkowanym, tylko w regionach zachodnich i północnych, może być nieco więcej chmur piętra wysokiego. Poranek będzie rześki, gdyż w wielu regionach temperatura spadnie do 9-12 stopni C, a na krańcach południowych, zwłaszcza w kotlinach górskich będzie jeszcze chłodniej – na poziomie 7-9 stopni C. W ciągu dnia ciepło, od 20 do 23 stopni C. Wiatr słaby i umiarkowany, przeważnie z południowego-zachodu.
Weekend, 2-3 września 2023
Pierwszy weekend września na terenie całego kraju zapowiada się słoneczny, ciepły i suchy z chłodnymi porankami, gdzie temperatury spadną do 10 stopni C lub nieco niżej. W ciągu dnia w sobotę, odnotuje się od 20-21 stopni C nad morzem i 23-25 stopni C na przeważającym obszarze kraju, do 26 stopni C na Opolszczyźnie, Dolnym Śląsku i Ziemi Lubuskiej. W niedzielę temperatury maksymalne będą o 1-2 stopnie C wyższe.
Wiatr na ogół słaby i umiarkowany, południowo-zachodni. Co dalej? Część modeli wskazuje na prawdopodobieństwo znacznego umocnienia się wyżu i przewagę suchej, ciepłej i słonecznej pogody w pierwszej połowie września. Jako grzybiarz kręcę nosem na taką ofertę i mam nadzieję, że się zmieni.
OPTYCZNIE W NIEBO 28.08.2023r. – 03.09.2023r.
30.08.2023r. – godz. 21:33 – koniunkcja Księżyc i Saturn w odległości – 2°16;
31.08.2023r. – godz. 03:35 – faza Księżyca – pełnia;
01.09.2023r. – początek okresu dobrej widoczności Merkurego na porannym niebie;
01.09.2023r. – godz. 10:13 – koniunkcja Księżyc i Neptun w odległości – 1°13.