Pomnikowy dąb szypułkowy w Jeleniowie.

Są jeszcze małe wiejskie domki do których prowadzi dawna droga gruntowa, a przy ich boku rośnie wielkie stare drzewo. Tak można opisać Jeleniów, wchodzący obecnie w skład miasta Zielona Góra oraz dzielnicy administracyjnej o nazwie Nowe Miasto Zielona Góra. Jednocześnie Jeleniów stanowi jednostkę pomocniczą miasta. Do 31 grudnia 2014 roku była to odrębna wieś.

W centrum Jeleniowa, naprzeciwko posesji nr 24 rośnie piękny rozłożysty dąb szypułkowy, którego dolny fragment pnia otoczono niewielkim drewnianym płotem. Decyzją Nr RLS-XI-7141/74/76 Wojewody Zielonogórskiego z dnia 24 grudnia 1976 r. w sprawie uznania za pomniki przyrody, drzewo powołano na pomnik przyrody ożywionej. Nowszym aktem prawnym regulującym status dębu jest rozporządzenie Nr 34 Wojewody Lubuskiego z dnia 19 maja 2006 r. w sprawie ustanowienia pomników przyrody.

Zgodnie z informacjami podanymi w Centralnym Rejestrze Form Ochrony Przyrody ( Dąb_szypułkowy_w_Jeleniowie ), obwód pnia dębu wynosi 606 cm, wysokość 25 metrów (według rejestru wojewódzkiego 31 m). Wspomniano również, że mamy tu do czynienia z drzewem o rozłożystej koronie.

Według pomiaru dokonanego przez tree hunterów 24.06.2023 r., obwód pnia drzewa na poziomie pierśnicy (130 cm) wynosi 610 cm. Szacunkowy wiek drzewa wynosi 300-350 lat.

Przyjrzyjmy się bliżej pomnikowemu okazowi. Drzewo wykształciło piękny, wysmukły, walcowaty i dość długi jak na solitera pień oraz rozłożystą, gęstą i regularną koronę.

Z nieco dalszej perspektywy wyraźnie widać lekką pochyłość pnia (kilka stopni). Na pniu odnajdziemy przyczepioną tabliczkę oznaczającą pomnik przyrody.

Zarówno stan zdrowotny jak i techniczny drzewa można określić jako bardzo dobry/dobry. W koronie widać kilka naturalnie uschniętych konarów/gałęzi, jednak w zdecydowanym stopniu odznacza się ona żywotnością i gęstym ulistnieniem.

Lubię usiąść pod takim olbrzymem i podziwiać jego koronę od dołu. Wtedy spokojnie włączam aparat, uwieczniam zielone chwile z życia drzewa oraz cieszę się z jego obecności.

Każde takie drzewo to nasz przyrodniczy skarb narodowy. Ludzie powinni dbać o te skarby i opiekować się nimi oraz nauczać innych jak to robić.

Dorodny dąb z Jeleniowa jest drzewem mało znanym, w Internecie nie znalazłem o nim jakiegoś artykułu lub dokładniejszego opisu.

Dąb był poddany pewnym zabiegom, co widać po kikutach i ranach powstałych w wyniku chirurgicznego usunięcia wybranych konarów, które w dużym stopniu zostały już zakalusowane (zasklepione tkanką przyranną).

Drzewo oglądane w całości ukazuje majestat swojej korony, która jest szeroko-stożkowata i nisko osadzona. Dąb bezapelacyjnie figuruje w przyrodniczym krajobrazie Jeleniowa.

Pomnikowy osobnik podziwialiśmy w drugiej połowie czerwca 2023 roku czyli w okresie, kiedy dąb posiadał maksymalne ulistnienie i wyglądał zjawiskowo, a także spektakularnie.

W czasie gorących letnich dni, drzewo oferuje przyjemny cień i ochronę przez palącym Słońcem. Do tego całą masę wrażeń dendrologiczno-botaniczno-duchowych.

Poskręcane na wszelkie sposoby konary oraz gałęzie, ukazują nam nieskończoną finezję roślin drzewiastych i ich osobniczą indywidualność, która fascynuje ludzi, a zwłaszcza tree hunterów.

⇒ Opis tego wspaniałego okazu rodzimej dendroflory znajduje się również na blogu Marka: Pomnikowy dąb z Jeleniowa (m. Zielona Góra, lubuskie).

P O D S U M O W A N I E

1) W Jeleniowie (woj. lubuskie, część miasta i osiedla administracyjnego Zielonej Góry), naprzeciwko posesji nr 24 rośnie piękny, rozłożysty i zdrowy dąb szypułkowy, który prawie od 50. lat (od 1976 roku), jest objęty ochroną pomnikową.

2) Wybrane parametry drzewa wynoszą: obwód pierśnicowy pnia 610 cm (pomiar własny z 24.06.2023 r.), wysokość 31 metrów (według danych z rejestru wojewódzkiego), szacunkowy wiek drzewa według stanu na 2025 rok: 300-350 lat.

3) Drzewo odznacza się bardzo malowniczą sylwetką, świetną kondycją zdrowotną i dobrym stanem technicznym. Jest to bardzo cenny egzemplarz dębu szypułkowego, chociaż raczej mało znany. Bardzo słusznie napisał w 2018 roku na Facebooku Sebastian Pilichowski: “Wszak w Jeleniowie rośnie najpotężniejszy zielonogórski dąb szypułkowy. Jeden z dwóch pomnikowych dębów, których obwód pnia przekracza 6 metrów na wysokości 1,3 m. Skarby, które trzeba koniecznie chronić i cenić!”