Pozostałe pomnikowe dęby w Kiełpinie.
♦ Dąb o obwodzie pnia 631 cm ♦
Po zaprezentowaniu w poprzednim wpisie najpotężniejszego dębu szypułkowego, który zachwyca ponadprzeciętną wirtuozją krajobrazową i dostojeństwem, w tym artykule przenoszę się zaledwie 70 metrów na zachód od niego, gdzie rośnie drugi dębowy mocarz Kiełpina. Drzewo zlokalizowane jest przy ogrodzeniu działki o nr ew. 25/83.
W przeciwieństwie do atletycznego olbrzyma, którego dolne partie korony sięgają prawie do ziemi, opisywany dąb ma wyraźnie wyeksponowany pień, na którym widać liczne zgrubienia po chirurgicznie usuniętych konarach. Ponieważ osobnik ten również wyrósł na otwartej przestrzeni, to jego budowa jest charakterystyczna dla dębów-samotników.
W CRFOP ( Dąb_szypułkowy_w_Kiełpinie_631cm ) podano, że obwód pnia drzewa wynosi 629 cm, a wysokość 25 metrów. Akty prawne regulujące pomnikowy status rośliny są takie same, jak w przypadku najgrubszego dębu.
Teren dookoła drzewa jest uporządkowany, natomiast sam pień nie sprawia problemów dendrometrycznych. Dąb rośnie na równej powierzchni, co jeszcze bardziej ułatwia pomiar jego obwodu.
Aktualny na 21.05.2023 r. obwód pnia drzewa na poziomie pierśnicy wynosi 631 cm. Chociaż jest to o ponad 2 metry mniej od najgrubszego okazu, drzewa nie można rozpatrywać w kategoriach przeciętności, bowiem jest to naprawdę wielki, dorodny i bardzo cenny dąb.
Jak wspomniałem wyżej, pień drzewa jest chirurgicznie oczyszczony z dolnych konarów i gałęzi. Odznacza się prostą budową, widocznymi zgrubieniami i niewielkimi dziuplami. Jego wnętrze jest częściowo wypróchniałe. Stan zdrowotny dębu jest dobry, podobnie można napisać o jego stanie technicznym.
Mniej więcej w połowie wysokości drzewa rozpoczyna się jego obecna korona, na pniu można dostrzec charakterystyczną, zieloną tabliczkę z białym orzełkiem.
Korona pomnikowego dębu jest szeroka, obficie ugałęziona i ulistniona. Po jej zredukowaniu w dolnych fragmentach, drzewo przybrało dość oryginalny wygląd gołego do połowy pnia i szczelnie zasłoniętego przez liście w pozostałym (centralnym i wierzchołkowym) fragmencie.
Jego wartość przyrodnicza i krajobrazowa jest również bezcenna, chociaż należy podnieść to, o czym pisałem już wiele razy. Ludzie często wybierają się do danego drzewa i już nie spoglądają na jego otoczenie, przez co “przegapiają” drzewa mniej popularne i mniej znane. Dlatego jadąc do danego okazu, zawsze należy patrzeć szerzej i oglądać teren pod kątem innych ciekawych drzew.
O dębach w Kiełpinie nie znalazłem bogatej literatury. Na stronie ziemia.lubuska.pl napisano m.in. że: “Za pałacem był rozległy park z dużą zarośniętą osią środkową i licznymi osiami poprzecznymi, które otwierały się na wodopoje bydła oraz na bajora i kanały. Przy pałacu znajdowały się piękne stare dęby i jeden duży modrzew.”
Tree hunterzy trochę uzupełnili tę lukę swoimi wpisami na blogach. Oba pomnikowe dęby w Kiełpinie to drzewa cenne i znaczące w populacji naszych najpiękniejszych i najcenniejszych dębów szypułkowych, które rosną na terenie Polski.
Gdy spojrzymy na wykaz pomników przyrody ożywionej Kiełpina to okazuje się, że rośnie (a raczej rósł) tu jeszcze jeden pomnikowy dąb, który niestety jest już martwy.
♦ Dąb o obwodzie pnia 514 cm ♦
Drzewo odnajdziemy w odległości około 30 m na północ od opisanego dębu przy ogrodzeniu. W sezonie wegetacyjnym drzewo jest mocno przysłonięte przez liczne krzewy i samosiejki innych roślin. Jak wskazano w CRFOP ( Dąb_szypułkowy_514cm_z_Kiełpina ), obwód pnia drzewa wynosi 514 cm, wysokość 20 metrów.
Osobnik jest już całkowicie uschnięty, w silnie przerzedzonej koronie nie dostrzeżono aktywności fizjologicznej rośliny. Nie wiem co było przyczyną gwałtownego obumarcia dębu.
P O D S U M O W A N I E
1) W Kiełpinie (woj. lubuskie, powiat gorzowski, gmina Deszczno), poza ogromnym i majestatycznym dębem szypułkowym rosnącym w pobliżu drogi, na liście pomnikowych drzew figuruje również drugi wielki dąb, którego odnajdziemy przy ogrodzeniu działki o nr ew. 25/83.
2) Wybrane parametry drzewa wynoszą: obwód pierśnicowy pnia 631 cm (pomiar własny z 21.05.2023 r.), wysokość 25 metrów (według danych z CRFOP). Drzewo odznacza się dobrą kondycją zdrowotną i dobrym stanem technicznym.
3) Dąb posiada szeroką, mocno ugałęzioną i ulistnioną koronę, jednak jej dolna część została chirurgicznie zredukowana, przez co na pniu widoczne są ślady po tej operacji w postaci zgrubień i nierówności. W pobliżu rośnie jeszcze jeden dąb o statusie pomnika przyrody, ale osobnik ten jest już całkowicie martwy.
