Temperatura i opady w minionym tygodniu.

Powodziowy test dla Wrocławia i innych miast położonych nad Odrą.

Powódź we wrześniu 2024 roku w Kłodzku. Fot. Paweł Rutkowski

Powódź na południu Polski, która objęła województwa: dolnośląskie, opolskie i śląskie stała się faktem. Prognozowane, długotrwałe i nawalne opady tłoczone frontami atmosferycznymi niżu genueńskiego Boris, spowodowały tak gwałtowny przybór wody w rzekach i różnych górskich ciekach wodnych, że miejscami zanotowano wyższe poziomy maksymalne niż w 1997 roku, podczas tzw. powodzi stulecia/tysiąclecia.

Podobnie jak to miało miejsce 27 lat temu, symbolem furii żywiołu w Kotlinie Kłodzkiej stało się Kłodzko, w którym został pobity rekord wezbrania z tamtej powodzi. W lipcu 1997 roku wodowskaz na Nysie Kłodzkiej wskazał 655 cm. Wczoraj, 15 września 2024 roku o 15:10 wodowskaz pokazał 794 cm. Część miasta przez które przetoczyła się powódź, wygląda jak po wojnie.

Powódź we wrześniu 2024 roku w Kłodzku. Fot. Paweł Rutkowski

Z nurtem rzeki popłynęły domy, samochody, wszelki sprzęt gospodarstwa domowego, który woda wypłukała i zabrała z niższych kondygnacji mieszkań. Jeszcze tydzień temu na tych terenach, można było mówić o pogłębiającej się suszy… W ciągu zaledwie 4 dni susza przeszła w powódź.

Powódź we wrześniu 2024 roku w Kłodzku. Fot. Paweł Rutkowski

Powodziowy dramat dotknął wiele innych miejscowości. Stronie Śląskie zostały zniszczone przez wyrwę w wale, która powstała na zaporze. Potok Wilczka w Międzygórzu, który w normalnych warunkach hydrologicznych jest niepozornym strumykiem, przelewał się w niekontrolowany sposób przez zaporę. Budowla na szczęście wytrzymała napór wody i ogromne siły, które na nią działały.

Zniszczenia powodziowe w kłodzkim kościele po powodzi we wrześniu 2024 roku. Fot. Paweł Rutkowski

Symbolem tej powodzi są również Głuchołazy i Lądek-Zdrój – obie miejscowości zdewastowane przez furię wezbrania powodziowego. Można tak wymienić wiele miejsc i to nie tylko w woj. dolnośląskim, ale również śląskim i opolskim. W górach wielka woda już opada, jednak wzbiera na nizinach, które będą musiały się z nią zmierzyć już za kilka/kilkanaście godzin.

Do Wrocławia wielka woda dotrze za kilka dni. Scenariusze są różne, dużo zależy od spłaszczenia wezbrania przez Zbiornik Racibórz Dolny, który od niedzielnego poranka przyjmuje wody powodziowe Odry. W Krzyżanowicach na Odrze notuje się aż 933 cm. To o 21 cm więcej niż w 1997 roku (912 cm).

W Raciborzu-Miedoni wodowskaz pokazuje 759 cm, tj. o 286 cm mniej niż w 1997 roku (wówczas zanotowano 1045 cm). Gdyby nie oddany do użytku w 2020 roku wspomniany zbiornik, Racibórz byłby już kompletnie zalany, przy czym i tak mamy tam obecnie bardzo poważną sytuacją (159 cm powyżej stanu alarmowego).

Zniszczenia powodziowe w Kłodzku po powodzi we wrześniu 2024 roku. Fot. Paweł Rutkowski

W tym tygodniu Racibórz, Kędzierzyn-Koźle, Opole, Brzeg, Oława, Wrocław, Brzeg Dolny, Ścinawa i inne miejscowości położone nad Odrą, czeka wielki test systemów i zabezpieczeń przeciwpowodziowych. Po powodzi z 1997 roku, dwa testy wypadły pozytywnie. Pierwszy to duże wezbranie w maju 2010 roku. Drugie mniejsze wezbranie, miało miejsce w październiku 2020 roku. Trzeci, prawdopodobnie największy od 1997 roku przejdzie w tym i przyszłym tygodniu.

Poza nowymi rekordami maksymalnych stanów wód na niektórych wodowskazach, posypały się również nowe rekordy dobowych i kilkudniowych sum opadów na wielu stacjach. Gdy do baz danych zostaną przekazane wszystkie oficjalne dane, będzie można sporządzić bardziej szczegółowe zestawienia. Wstępnie, najwyższe sumy opadów za okres od 12 do 15 (zaledwie cztery doby!), wyglądają jak na powyższej tabeli (opracowanej przez Meteoprognoza.pl). Na Śnieżniku spadło “astronomiczne” 409,80 mm deszczu!

Zatrważająco wyglądają również sumy opadów w krótszym horyzoncie czasowym (opracowane przez Polskich Łowców Burz). Powyższy obejmuje dobową sumę opadu za okres od 12.09.2024 r., godz. 06:00 UTC do 14.09.2024 r. godz. 18 UTC. W Kamienicy spadło 323,2 mm deszczu!

Powyższa mapa obejmuje dobową sumę opadu za okres od 12.09.2024 r., godz. 06:00 UTC do 15.09.2024 r. godz. 06 UTC. W Kamienicy mamy już na liczniku 370,1 mm deszczu! Ogromne masy deszczu spadły też w woj. śląskim.

Zdecydowanie inaczej wyglądają sumy opadów na oficjalnych stacjach meteo i teraz kilka zdań o nich. Początek tygodnia przynosi symboliczne opady deszczu, chociaż prognozy pogody na drugą część tygodnia są bardzo niepokojące.

We wtorek przez zachodnie rejony kraju, przechodzą pierwsze większe opady deszczu po ustąpieniu blokady wyżowej.

Środa przynosi stabilizację pogody na zachodzie, opady przenoszą się na wschód i północ.

Następnie opady, ponownie pojawiają się na zachodzie. To niepozorny początek większych opadów…

W czwartek i piątek nad południowe dzielnice zaczynają docierać pierwsze fronty od niżu genueńskiego. Opadowy wir rozkręca się.

Piątek, sobota i niedziela przynoszą gigantyczne sumy opadów, które gwałtownie podnoszą poziomy wód w rzekach na południu Polski.

W ciągu zaledwie 3-4 dni rozpętała się powódź, która zdewastowała tereny górskie i podgórskie, a obecnie zaczęła napierać na obszary nizinne. Będzie je “gnębić” przez najbliższy tydzień/dwa.

♦ TEMPERATURY ♦

Niedziela, 8 września to ostatni ogólnokrajowy dzień blokady wyżowej i przekroczenia +30 stopni C. Od poniedziałku rozpoczęło się ochłodzenie, które najpierw objęło zachodnią część kraju.

Kolejne dni przyniosły przyjemne temperatury po upalnym pierwszym tygodniu września.

Następnie doszło do termicznego podziału kraju na zimny, pochmurny i deszczowy zachód oraz ciepły, pogodny wschód. Jednak tam niż genueński Boris, miejscami “produkuje” burze a nawet trąby powietrzne.

Pod koniec tygodnia biegunem ciepła jest Suwalszczyzna. Kiedy na północy kraju i w dużej części regionów centralnych panuje deficyt wody oraz susza, południe topi się…

♦ Źródło i mapy: IMGW, METEOPROGNOZA.PL,

♦ Mapy z dobowymi rozkładami sum opadów ⌈mm⌉: Strona główna | Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej – Państwowy Instytut Badawczy (imgw.pl)

Powódź we wrześniu 2024 roku w Kłodzku. Fot. Paweł Rutkowski