Wiekowe dęby w Ivenack cz. 2/3.

Dęby nr 2 i 3.

♦ Dąb nr 2 ♦

Ten wpis to kontynuacja opisu słynnych dębowych olbrzymów w Parku Ivenack. Po wejściu na jego teren, bardzo szybko dochodzimy do dwóch okazów, które rosną w pobliżu Wielkiego Dębu. Według informacji zamieszczonej na tablicy, obwód pnia drugiego dębu na poziomie pierśnicy wynosi 745 cm, wysokość 26 metrów, a jego wiek oszacowano na 600-700 lat.

Z dalszej perspektywy widać masywny, pokryty guzami i zgrubieniami pień, który rozchodzi się na dwa przewodniki oraz mocno zredukowaną koronę. Aby poznać więcej tajemnic ivenackiego patriarchy, należy podejść do niego bliżej.

Wtedy dostrzeżemy “oko”, “nos”, stanowiska mchów, dziuple i wypróchnienia. Drzewo, najlepsze lata witalności i sprawności technicznej ma już dawno za sobą, ale właśnie teraz, w fazie zaawansowanej sędziwości, dąb prezentuje się najbardziej “prehistorycznie” i weterańsko.

Z dolnych fragmentów pnia wyłamały się wszystkie grube konary, część korony drzewa powstała na bazie pędów wtórnych. Warto porównać dąb do otaczających go innych drzew, które przy sędziwym staruszku wyglądają jak las cienkich zapałek. 

Przy ogrodzeniu zamieszczono tablicę z ostrzeżeniem o możliwości zrzucania przez stare dęby konarów i gałęzi, w związku z czym zabrania się przez nie przechodzić i oglądać wiekowe drzewa z bliskiej odległości. “Drewno dębowe jest ciężkie. Zwłaszcza, gdy spada z wysokości 30 metrów.”

Z ivenackimi dębami związana jest ciekawa legenda o zakonnicach, które mieszkały w pobliskim klasztorze cysterysek. Legenda głosi, że nie wszystkie zakonnice były szczęśliwe za murami klasztoru. Siedem z nich zawarło więc pakt z diabłem, który obiecał im pomóc w zorganizowaniu ucieczki. Postawił jednak jeden warunek: zakonnicom nie wolno było zawracać aż do Stavenhagen.

Jednak ich ciekawość zwyciężyła: obejrzały się za siebie i natychmiast zamieniły się w dęby. Inna legenda głosi, że siedem zakonnic zostało zaskoczonych przez rabusiów we śnie i półnagie uciekły do lasu. Nazajutrz rano wstydziły się swego grzesznego widoku, zatem poprosiły Pana Boga, aby je chronił jak drzewa w lesie. Prośba została wysłuchana; zostały zamienione w dęby. ;))

Jak widać na powyższym zdjęciu, opisywany dąb rośnie bardzo blisko drugiego dębu, którego sylwetka, obecnie przypomina ogromną literę “Y”.

A teraz widzimy jednookiego Drzewca z pokaźnym nosem i zamkniętym ustami, z których wyrasta gałązka imitująca papierosa z dwoma końcówkami. ;))

Fascynujący jest świat dębowych staruszków, które inspirują pracowników kultury do tworzenia dzieł. Drzewa te zajmują ważne miejsce w kulturze regionalnej, narodowej i europejskiej. Szczególna estetyka i symboliczna moc dębu jest głównym tematem w mnogości obrazów, wierszy, legend i opowieści.

Stan zdrowotny i techniczny drzewa jest niestety kiepski. Gruby dąb znajduje się w postępującej fazie zamierania, chociaż przy sprzyjających warunkach i żywotności okazu, proces ten może trwać jeszcze wiele lat.

Co ciekawe, naturalne procesy dzięki którym możemy odnieść wrażenie, że drzewo na nas patrzy z dosyć posępnym wyrazem twarzy, bardzo pasuje do wizerunku sędziwego drzewa, które zostało mocno doświadczone przez życie i nie jest skore do rzucania uśmiechów na zawołanie.

♦ Dąb nr 3 ♦

Czas na trzeci dąb. Według informacji zamieszczonej na tablicy, obwód pnia drzewa na poziomie pierśnicy wynosi 670 cm, wysokość 24 metry, a jego wiek oszacowano na 500-600 lat.

Drzewo charakteryzuje bardzo gruby, krótki i masywny pień, który na wysokości około 5-6 metrów nad gruntem rozchodzi się na dwa przewodniki, z których jeden (grubszy) jest martwy i połamany. Na pniu notuje się również liczne ubytki kory.

Drzewo swoim wyglądem przypomina wielką literę “Y”, ale można tu też zauważyć tzw. V-kształtne rozwidlenie konkurujących ze sobą przewodników, co zazwyczaj kończy się katastrofą, czyli wyłamaniem jednego z nich. Jeszcze bardziej drastyczny scenariusz zakłada rozpęknięcie się drzewa na połowę i “remis” dla przewodników.

Stan techniczny drzewa jest zły, podobnie można napisać o jego kondycji zdrowotnej. Aktywność fizjologiczną prowadzi cieńszy przewodnik, któremu cały czas grozi złamanie. Niemniej jest dosyć dobrze ulistniony. Pozostaje mieć nadzieję, że będzie trzymał dąb przy życiu jak najdłużej. 

Warto dodać, że poza wspaniałymi doznaniami estetycznymi i krajobrazowymi związanymi z możliwością podziwiania potężnych starych dębów w Ivenack, drzewa te, przedstawiają przede wszystkim bezcenne walory przyrodnicze i są domem dla przeróżnych drobnych organizmów oraz grzybów.

Życie po prawej i zamieranie po lewej. Na starych drzewach, dość często można oglądać te dwa skrajne światy obok siebie. Drzewa wyznaczają granicę między życiem a śmiercią…

W następnym wpisie zaprezentuję ivenackie dęby nr 4 i 5. Nazwano je “Pferdekopfeiche” i “Knusteiche”.