DZIESIĄTY KLIMATYCZNY BILANS WODNY (21 czerwca do 20 sierpnia 2017 roku)
Pomału, sezon zagrożenia suszą dla upraw dobiega końca. W związku z tym, publikowane Klimatyczne Bilanse Wodne – 10. i 11, które IUNG-PIB zgodnie z wymogami Obwieszczenia opracował dla wszystkich gmin Polski (2478 gmin) oraz w oparciu o kategorie gleb określił w tych gminach aktualny stan zagrożenia suszą rolniczą dla następujących upraw: kukurydzy na ziarno i kiszonkę, ziemniaka, buraka cukrowego, chmielu, tytoniu, warzyw gruntowych, krzewów i drzew owocowych oraz roślin strączkowych są jednymi z ostatnich w tym roku.
W dziesiątym okresie raportowania tj. od 21 czerwca do 20 sierpnia 2017 roku, nie stwierdzamy wystąpienia suszy rolniczej na obszarze Polski. Średnia wartość KBW dla kraju w rozpatrywanym okresie sześciodekadowym wynosiła -17 mm i uległa kolejnemu już zwiększeniu, w tym okresie o 27 mm.
Najniższe wartości KBW w dalszym ciągu są notowane na Wyżynie Małopolskiej oraz w południowo wschodniej części województwa lubelskiego i północno wschodniej części województwa podkarpackiego i wynoszą od -120 do -159 mm. Natomiast większa poprawa warunków wilgotnościowych wystąpiła w Kotlinie Sandomierskiej gdzie średnia wartość KBW wynosi obecnie ok -100 mm. W całej Polsce odnotowano wartości KBW wyższe od -159 mm, co oznacza że wartości krytyczne nie zostały przekroczone dla żadnych z monitorowanych upraw.
W lipcu najzimniej było w północnej i północno-wschodniej Polsce od 15 do 17°C. Na tych terenach zimniej było od normy wieloletniej o 0,5°C. Znacznie cieplej było w południowo-zachodniej i południowej części kraju od 18 do ponad 19°C i na tym obszarze cieplej było od normy wieloletniej o ok. 1°C. Na pozostałym terytorium kraju notowano temperaturę powietrza zbliżoną do normy (od 17 do 18°C).
W drugiej dekadzie sierpnia najzimniej było na Pojezierzu Pomorskim (poniżej 18,0°C). Na przeważającym obszarze kraju notowano temperaturę od 18 do 20°C. Najcieplej było w Kotlinie Sandomierskiej i w południowo-wschodniej Polsce z temperaturą powyżej 20°C.
W lipcu zdecydowanie największe opady notowano w północno-zachodniej i północnej części kraju oraz na Nizinie Śląskiej od 130 do ponad 180 mm tj. od 170 do 260% normy wieloletniej. Natomiast najniższe opady wystąpiły na Wyżynie Małopolskiej i w Kotlinie Sandomierskiej od 30 do 50 mm stanowiące 60-90% normy. Na większości terytorium kraju opady były wysokie od 70 do 130 mm i na tych terenach były one wyższe od normy od 100 do 170%. Jedynie w Polsce południowo-wschodniej opady były nieco niższe od 50 do 70 mm (70-100% normy).
W drugiej dekadzie sierpnia najmniejsze opady atmosferyczne (poniżej 10 mm) notowano na krańcach południowo-wschodniej Polski oraz w okolicach Koła, Kłodawy i Włocławka. Natomiast największe opady notowano na Pogórzu Karpackim (ponad 100 mm). Nieco mniejsze ale również wysokie od 50 do 100 mm zanotowano na Pojezierzu Pomorskim, Pogórzu Sudeckim, Podlasiu i w dorzeczu górnej Wisły. Na pozostałym obszarze opady notowano od 10 do 50 mm.
JEDENASTY KLIMATYCZNY BILANS WODNY (1 lipca do 31 sierpnia 2017 roku)
W jedenastym okresie raportowania tj. od 1 lipca do 31 sierpnia 2017 roku, stwierdzamy wystąpienie suszy rolniczej na obszarze Polski. W obecnym okresie sześciodekadowym zagrożenie susza rolniczą występuje wśród trzech grup i gatunków roślin:
- Roślin strączkowych
- Krzewów owocowych
- Ziemniaka
Zagrożenie suszą występuje w trzech w/w grupach i gatunkach roślin zlokalizowanych na glebach I kategorii podatności na suszę do których należą gleby bardzo lekkie, grupa granulometryczna: piasek luźny, piasek luźny pylasty, piasek słabo gliniasty, piasek słabo gliniasty pylasty.
Suszę odnotowano w uprawach roślin strączkowych zlokalizowanych w województwie lubelskim i podkarpackim. Susza w tych uprawach występuje w 57 gminach Polski (2,3% wszystkich gmin kraju), na 0,26% gruntów ornych Polski. Szczegółowe dane o suszy dla tej grupy upraw, dotyczące liczby gmin oraz % gmin i powierzchni gruntów ornych w województwach przedstawia tabela 1.
Tabela 1.
Lp. | Województwo | Liczba gmin ogółem | Liczba gmin zagrożonych | Udział gmin zagrożonych [%] | Udział powierzchni zagrożonej [%] |
---|---|---|---|---|---|
1. | lubelskie | 213 | 36 | 16,90 | 1,71 |
2. | podkarpackie | 160 | 21 | 13,12 | 2,19 |
Susza wystąpiła w uprawach krzewów owocowych zlokalizowanych w województwie lubelskim i podkarpackim. Suszę w tych uprawach notowano w 37 gminach Polski (1,49% wszystkich gmin kraju), na 0,14% gruntów ornych kraju. Szczegółowe dane o suszy dla tej grupy upraw, dotyczące liczby gmin oraz % gmin i powierzchni gruntów ornych w województwach przedstawia tabela 2.
Tabela 2.
Lp. | Województwo | Liczba gmin ogółem | Liczba gmin zagrożonych | Udział gmin zagrożonych [%] | Udział powierzchni zagrożonej [%] |
---|---|---|---|---|---|
1. | lubelskie | 213 | 23 | 10,80 | 0,74 |
2. | podkarpackie | 160 | 14 | 8,75 | 1,46 |
Suszę odnotowano także w uprawach ziemniaka zlokalizowanych w województwie lubelskim. Susza w tych uprawach występuje w 9 gminach Polski (0,36% wszystkich gmin kraju), na 0,01% gruntów ornych kraju. Szczegółowe dane o suszy dla tych upraw, dotyczące liczby gmin oraz % gmin i powierzchni gruntów ornych w województwie lubelskim przedstawia tabela 3.
Tabela 3.
Lp. | Województwo | Liczba gmin ogółem | Liczba gmin zagrożonych | Udział gmin zagrożonych [%] | Udział powierzchni zagrożonej [%] |
---|---|---|---|---|---|
1. | lubelskie | 213 | 9 | 4,23 | 0,14 |
Średnia wartość KBW dla kraju w rozpatrywanym okresie sześciodekadowym wynosiła -35 mm i uległa obniżeniu o 18 mm w porównaniu do ubiegłego okresu. Najniższe wartości KBW w dalszym ciągu notowane są w południowo-wschodnie Polsce na: Roztoczu Środkowym, Wyżynie Wołyńskiej oraz Płaskowyżu Tarnogrodzkim i wynoszą od -150 do -169 mm.
W trzeciej dekadzie sierpnia było bardzo chłodno w północno-wschodnich terenach Polski od poniżej 15 do 15,5°C. W kierunku południowo-zachodnim temperatura powietrza szybko wzrastała, w rejonach najbardziej wysuniętych na zachód było najcieplej od 17 do ponad 18,5°C.
Opady atmosferyczne ostatniej monitorowanej dekady były małe (oprócz północnych) terenów Polski), natomiast temperatura powietrza oraz usłonecznienie było wysokie, co sprawiło, że w ostatnim okresie nieznacznie wzrósł deficyt wody. Takie warunki pogodowe sprawiły, że na stosunkowo małym obszarze południowo-wschodniej Polski wystąpiła susza w uprawach roślin strączkowych, krzewów owocowych oraz wśród ziemniaka.
Źródło, mapki KBW i tabele: https://susza.iung.pulawy.pl/glowna/