Buk pospolity w odmianie czerwonolistnej z Parku Klecińskiego.

Dostojny przystojniak.

Późne lato 2019 roku w Parku Klecińskim. Barwy liści przybrały ciemnozielone odcienie, dzień skrócił się wyraźnie, pomimo tego, przepych, piękno i bogactwo starych drzew pozwala na moment zapomnieć o przemijaniu pór roku i upływie bezwzględnego dla wszystkich czasu.

Wśród towarzystwa dendrologicznego w parku rośnie jeden z największych przystojniaków, taki drzewny “paw”, który dumnie rozpościera koronę i mieni się jaskrawymi, wspaniale wyglądającymi liśćmi. Obecnie, na początku kwietnia jest jeszcze szary i łysy, tylko jego srebrzysta kora lśni w promieniach Słońca.

Niemniej już na początku maja, drzewny “paw” ponownie ujawni swoje zachwycające oblicze, zwracając na siebie uwagę nawet tych, co raczej rzadko spoglądają na drzewa. To nasz przepiękny gatunek, tworzący tajemnicze i urocze lasy, zwane buczyną.

Buk pospolity w odmianie czerwonolistnej zwanej też purpurową. Kleciński park szczyci się przepięknym osobnikiem tego gatunku, który jednocześnie należy do jednych z grubszych we Wrocławiu – mieście raczej niesprzyjającym dla buków z uwagi na coraz wyższe temperatury i przewlekłe niedobory opadów.

Na pniu wyraźnie widać miejsce szczepienia drzewa, które wraz z całą podstawą pnia (o zgrozo!), w pewnym stopniu przypomina wybuch bomby atomowej, a może tylko ja mam takie dziwaczne skojarzenie. Na szczęście cudne drzewo nie ma z takim wybuchem nic wspólnego, ale na pewno można rzec, że ma “atomową” urodę. W pozytywnym znaczeniu oczywiście.

OBWÓD PIERŚNICOWY PNIA

Miejsce szczepienia znajduje się na wysokości pierśnicy (130 cm) i przez to zawyża pomiar obwodu. Musiałem zatem zmierzyć pień nieco niżej. Wyszło mi, że najchudsze miejsce znajduje się 110 cm od nasady pnia. W tym miejscu obwód pnia drzewa wynosi 416 cm.

Pień drzewa sprawia wrażenie zdrowego, bez uszkodzeń, ubytków, śladów działalności grzybów i innych organizmów. “Przystojniak” z Parku Klecińskiego należy do jednego z najpiękniejszych buków pospolitych w odmianie czerwonolistnej, jakie możemy podziwiać we Wrocławiu.

Wraz z niedawno przeze mnie opisanymi – najgrubszym dębem szypułkowym (544,50 cm obwodu pnia) i wiązem szypułkowym (464,50 cm obwodu pnia), buk ten tworzy “klecińskie trio” będące w czołówce najcenniejszych drzew rosnących w południowych zakątkach miasta.

Zarówno forma podstawowa jak i liczne odmiany ozdobne są jednymi z naszych najpiękniejszych drzew, często sadzonymi w celach dekoracyjnych. Opisywany okaz spełnia tę rolę doskonale i można o nim napisać, że stanowi  dendrologiczną wizytówkę parku.

Nie potrafię przejść obojętnie obok tej odmiany, nawet, jeżeli dane drzewo jest znacznie mniejsze od klecińskiego “Przystojniaka”. Nie wiem ile dokładnie rośnie buków czerwonolistnych we wrocławskich parkach, ale systematycznie to sprawdzam i zapisuję. Na podstawie danych które już zebrałem, wychodzi mi, że jest ich niewiele.

Korona dostojnego przystojniaka najbardziej efektownie prezentuje się w maju i czerwcu, kiedy liście mają intensywny, czerwono-pomarańczowy kolor. Wraz z upływem kolejnych tygodni, liście nabierają bardziej ciemno-zielonych barw, upodabniających drzewo do formy podstawowej.

Korona drzewa, podobnie jak jego pień, także jest zdrowa. Nie widać w niej wyłamań konarów/gałęzi, posuszu i innych objawów, świadczących o gorszej kondycji buka. Jest regularna, prawidłowo ukształtowana i obficie ulistniona.

Czyli nie dość, że kleciński, bukowy “Przystojniak” należy do najgrubszych drzew tej odmiany we Wrocławiu, to na dodatek odznacza się doskonałą kondycją zdrowotną. To jeszcze raz podkreśla jego wyjątkowość i unikatowość.

To drzewo zachwyca o każdej porze roku, natomiast w stanie wiosennej, czerwonej euforii, emanuje urodą godną najpiękniejszych snów i baśni. A to wszytko przez antocyjany zawarte w liściach, które nadają im tak wykwintnych barw.

Chociaż późnym latem drzewo ma barwę liści podobną do buków formy podstawowej, odmianę czerwonolistną zdradza czerwonawe użyłkowanie nerwów blaszki liściowej, czego nie znajdziemy w klasycznym buku pospolitym.

Bardzo ładny i melancholijny widok mamy również późną jesienią i w zimie, kiedy przepiękne, ozdobne liście leżą pod drzewem, nasycając swoją barwą zimną, szarą glebę.

Jak to bywa w ostatnich latach we Wrocławiu, brakuje mi zdjęć typowo zimowych, kiedy dostojny przystojniak pokryty byłyby warstwą śniegu. Nie spodziewałem się, że dożyję takich czasów, kiedy zdjęcia drzew w śniegu będą dobrem limitowanym i deficytowym.

Tymczasem, już za 3 tygodnie kleciński buk przyodzieje swoją najpiękniejszą szatę, tylko czy do tego czasu zostanie zniesiony zakaz wstępu do parków i będzie można legalnie wejść, aby móc podziwiać to żywe cudo?

PODSUMOWANIE

1) Ostatnim wyjątkowym drzewem, które prezentuję z wrocławskiego Parku Klecińskiego jest buk pospolity w odmianie czerwonolistnej, którego nazwałem dostojnym przystojniakiem. Jest to przepiękne drzewo o obwodzie pnia mierzącym w najwęższym miejscu 416 cm, które znajduje się na wysokości 110 cm od nasady pnia.

2) Drzewo odznacza się bardzo dobrym stanem zdrowotnym i należy do najpiękniejszych i najgrubszych osobników tej odmiany rosnących we Wrocławiu. Okaz nie jest uhonorowany statusem pomnika przyrody, chociaż spełnia wszystkie ku temu przesłanki.

3) Warto pamiętać, że obok najgrubszego dębu i wiązu oraz opisanego buka, w Parku Klecińskim rośnie jeszcze wiele innych, ciekawych i starych drzew, które z pewnością zasługują na uwagę, a także egzoty (np. miłorzęby dwuklapowe) i inne gatunki drzew oraz ich odmiany.