Majestat Wzgórz Twardogórskich część 1.

Niecałe 40 kilometrów od Wrocławia, w kierunku Ostrowa Wielkopolskiego zaczynają się Wzgórza Twardogórskie, które kryją w sobie wiele magicznych miejsc, unikatowych walorów przyrodniczych i turystycznych. Przyznam szczerze, że miałem nie lada kłopot, żeby w skrócie opisać te cudowne Wzgórza w kilkudziesięciu zdaniach, gdyż znam te miejsca i regularnie tam jeżdżę od 28 lat i mógłbym napisać o nich książkę.

Moim subiektywnym zdaniem i okiem, najpiękniejszą i najbardziej różnorodną częścią Wzgórz Twardogórskich jest gmina Międzybórz, dlatego też postanowiłem najwięcej o niej napisać. Znajduje się tam najwięcej wyjątkowych terenów, które w każdej porze roku kryją w sobie coś niesamowitego, subtelnego i przede wszystkim pięknego.

Wzgórza Twardogórskie lub Wzgórza Milicko-Międzyborskie stanowią mały mezoregion w południowo-zachodniej Polsce, stanowiący wschodnią część Wału Trzebnickiego. Region graniczy od północy z Kotliną Milicką, od zachodu z Kotliną Żmigrodzką i Wzgórzami Trzebnickimi, od południa z Równiną Oleśnicką a od wschodu ze Wzgórzami Ostrzeszowskimi. Region leży w całości w obrębie woj. dolnośląskiego (peryferyjnie na obszarze woj. wielkopolskiego) i bierze swą nazwę od miasta Twardogóra.

Mezoregion jest morenowym, zalesionym pasem wzgórz (powierzchnia 304 km²) osiągającym wysokości od 220 do maksymalnie 272 m n.p.m., zamykającym od południowego zachodu Kotlinę Milicką.

W obrębie Wzgórz Twardogórskich wyróżnia się trzy mikroregiony:

♦ Wzgórza Krośnickie (142 m, pomiędzy kotlinami Żmigrodzką a Milicką)

♦ Wzgórza Sycowskie

♦ Grzbiet Twardogórski (środkowa, najwyższa część mezoregionu)

Głównymi ośrodkami miejskimi regionu są Syców, Twardogóra i Międzybórz.

Wzgórza Twardogórskie rozpościerają się na terenie gmin: Milicz, Krośnice, Zawonia, Dobroszyce, Oleśnica, Twardogóra, Sośnie, Międzybórz, Syców i Dziadowa Kłoda.

Gmina Międzybórz leży w północno-wschodniej części województwa dolnośląskiego, pomiędzy pasmem Wzgórz Trzebnickich i obszarem Stawów Milickich od zachodu oraz pasmem Wzgórz Ostrzeszowskich od wschodu. Obszar Gminy obejmuje fragmenty Wzgórz Twardogórskich oraz Obniżenia Sycowskiego. Dzisiejszy Międzybórz i okolice to przede wszystkim zagłębie meblarstwa.

Na terenie Gminy działają też zakłady przetwórstwa rolno-spożywczego (m.in. Okręgowa Spółdzielnia Mleczarska – jedyna w powiecie oleśnickim). Z uwagi na niską bonitację gleb i małą opłacalność produkcji rolniczej zmniejsza się rola rolnictwa w działalności gospodarczej Gminy, co z kolei przyczynia się do tego, iż zdecydowana większość mieszkańców utrzymuje się z działalności pozarolniczej. Położenie Międzyborza przy drodze krajowej łączącej aglomerację wrocławską z Ostrowem Wielkopolskim i Kaliszem stwarza możliwości rozwojowe dla przedsiębiorców.

Administracyjnie Gmina należy do powiatu oleśnickiego i graniczy z następującymi gminami:

– od południa – z gminą Syców,

– od zachodu – z gminą Twardogóra,

– od północy – z gminą Sośnie,

– od wschodu – z gminą Kobyla Góra.

DANE STATYSTYCZNE

♦ Powierzchnia: 8862 ha

♦ Ludność: 5125

♦ 13 sołectw: Bąków, Bukowina Sycowska, Dziesławice, Hałdrychowice, Kamień, Klonów, Kraszów, Królewska Wola, Ligota Rybińska, Niwki Kraszowskie, Niwki Książęce, Oska Piła, Ose.

♦ Użytki rolne: stanowią ok. 47,6 % powierzchni gminy

♦ Liczba gospodarstw rolnych: ok. 450

♦ Lasy: zajmują ok. 44 % powierzchni gminy.

HISTORIA I ZABYTKI

Dzieje Międzyborza i okolic są ściśle związane z jego położeniem na pograniczu Śląska i Wielkopolski. Region ten był obszarem wpływów, rywalizacji i konfliktów między sąsiadującymi państwami. Po okresie piastowskim tereny te należały kolejno do Czech, Austrii i Niemiec. Przez długie lata Międzybórz wchodził w skład Księstwa Oleśnickiego. Tutaj książęta oleśniccy mieli swoją siedzibę – zamek wybudowany w latach czterdziestych XIV w., który spłonął w XVIII w.

Później ziemia międzyborska podzieliła los całego Dolnego Śląska, stając się najpierw prowincją Prus, a potem Cesarstwa Niemieckiego. Taki stan rzeczy trwał aż do 1945 roku. Po zakończeniu II wojny światowej ziemia międzyborska powróciła w granice państwa polskiego. Współczesne społeczeństwo Międzyborza ukształtowało się z osadników z centralnej Polski, kresów wschodnich, jak również repatriantów niemieckich, którzy po przejściu frontu powrócili do swych domostw.

Drugą część, opisującą walory przyrodnicze Wzgórz Twardogórskich, zamieszczę na blogu po przerwie świątecznej.