(11) Pomnikowy dąb szypułkowy “Pradawny” z Drołtowic.
Drołtowice to wieś położona województwie dolnośląskim, w powiecie oleśnickim, w gminie Syców. Integralną część miejscowości stanowią Przysiółki:Górzyca, Ligota Dziesławska i Radzyna. W latach 1826-1945 wieś należała do rodziny Korn z Wrocławia. Dawniej w drołtowickim parku mieścił się zamek właścicieli, który został zburzony przez wkraczającą Armię Czerwoną. We wsi znajdowały się także piekarnia, młyn i browar. Są to informacje przekazane przez pierwszych mieszkańców zasiedlających wieś.
Więcej informacji o zabytkach i byłych właścicielach Drołtowic napiszę w dalszych artykułach dotyczących wybranych okazów dendroflory tego terenu, ponieważ w tegorocznym cyku postanowiłem poświęcić drzewom Drołtowic aż 10 wpisów, które i tak nie wyczerpią tematyki okazałych patriarchów botanicznych, które tu możemy odnaleźć. Drołtowice z trzech stron otoczone są lasami, przy czym największe kompleksy leśne rozciągają się na zachód i północ od wioski.
W pierwszym “drołtowickim” artykule przenoszę się do wyjątkowego i szczególnego miejsca, które zlokalizowane jest na zachód od Drołtowic, w oddziale leśnym nr 160. Przy drodze, która przebiega równolegle do najcenniejszych w tym oddziale drzew odnajdziemy tablicę informacyjną i tajemniczy głaz. Z informacji znajdujących się na tablicy możemy dowiedzieć się, że pierwotnie głaz ten był usytuowany naprzeciwko domu robotnika leśnego – Gansela.
Powstał 17.11.1876 r. na pamiątkę 50.lecia objęcia majątku Drołtowice przez Wilhelma Gottlieba von Korn Rudelsdorf i posadzenia z tej okazji 50.ciu dębów. Jest to częściowo obrobiony kamienny głaz, z wyrytą niemiecką cyrylicą inskrypcją o brzmieniu (po tłumaczeniu):
“Dla upamiętnienia
50- lecia własności
Berrsehalt Rudelsdorf
posadzono te 50 drzew
dn. 17 listopada 1876
podpisane przez W.G.v. Korn Rudelsdorf
Rudelsdorf – Drołtowice; Korn właściciel ziemski w Drołtowicach”.
Kierując się na południe od drogi, przy której znajduje się tablica informacyjna odnajdziemy grupę 5-ciu pomnikowych dębów szypułkowych o wyjątkowo patriarchalnym wyglądzie. Dęby te znacznie różnią się od pozostałych drzew, które tu rosną. Można odnieść wrażenie, że “przybyły” one z zamierzchłych czasów albo są wybrańcami losu, którzy mieli dotrwać do czasów współczesnych, chociaż wykiełkowali wieki temu.
Pierwszym z tych wybrańców jest dąb szypułkowy, którego nazwałem “Pradawnym”. W Centralnym Rejestrze Form Ochrony Przyrody ( Pomniki_przyrody_na_Drołtowicach_oddział_leśny_nr_160 ) pomnikowe dęby z oddziału nr 160 opisano jako grupę 5-ciu pomnikowych drzew, z zaznaczeniem, że w terenie odnaleziono 3 osobniki. Treehunterzy w składzie Paweł Lenart i Marek Łuszczyński (pomniki-przyrody.pl) odnaleźli wszystkie pomnikowe dęby, czyli 5 sztuk, o czym uprzejmie informuję. ;))
Dużą ciekawostką jest dokument, który udało mi się odnaleźć w Internecie. To decyzja nr 5/64 o uznaniu za pomnik przyrody z 20 marca 1964 roku ( Dec._nr_5-64_z_dnia_20_03_1964_r._o_uznaniu_za_pomnik_przyrody ). Do objęcia ochroną wskazano w niej grupę drzew: 6 dębów szypułkowych, 1 buk i 1 świerk. Czyli obecnie można napisać o uszczupleniu ilości pomnikowych drzew w oddziale o 3 osobniki (dąb, buk, świerk). W decyzji wspomniano też, że drzewa znajdują się na śródleśnej łące. Teraz łąka ta jest solidnie zarośnięta.
Czas na pomiar obwodu pierśnicowego pnia “Pradawnego”. Jest to najchudszy dąb z całej pomnikowej grupy drzew. Obecnie mierzy on w “pasie” 446 cm. Jak dla dębu to przeciętny wynik, ale za to drzewo ma nieprzeciętny wygląd, co z drugiej strony odbija się na jego kondycji.
W dolnej części pnia widać zgrubienia i narośle oraz wypróchnienia, malownicze mchy, sypiący się mursz, a także ubytki kory. Wszystko to powoduje, że drzewo obecnie chudnie zamiast zwiększać obwód pnia. Świadczą o tym, m.in. dane o obwodzie pierśnicowym pnia z 2016 roku (na podstawie inwentaryzacji pomników przyrody gminy Syców przeprowadzonej przez arborystę – mgr inż. Michała Jarosza). Wówczas obwód ten wynosił 450 cm. Według wspomnianej inwentaryzacji, drzewo mierzy 25 metrów wysokości,a jego wiek był szacowany w 2016 roku na 340 lat.
Pień Pradawnego jest prosty i rozgałęzia się na wysokości około 2 metrów na dwa przewodniki. Widnieją na nim liczne ubytki wgłębne, przechodzące w ubytek kominowy pnia. Od strony południowej, pień posiada rozległą martwicę o długości ponad 6 metrów. Na pniu odnajdziemy też pomnikową tabliczkę.
Zatem zarówno stan techniczny, jak i stan fito-sanitarny Pradawnego jest zły. Można to powiedzieć o wszystkich pomnikowych dębach w tej grupie, dlatego cieszę się, że udało nam się je odnaleźć i dotrzeć do nich w okresie, w którym jeszcze żyją i nie przewróciły się lub nie uschły.
Korona dębu jest ażurowa, luźna, przewodnik od strony południowej jest wyłamany na wysokości 10 metrów. Posusz stanowi w niej ok. 50%. Niby tyle “wad” i przypadłości ma to drzewo, ale jak człowiek spojrzy na Pradawnego przez pryzmat przemijania czasu i nieuchronności przemiany oraz śmierci, szybko może zmienić punkt widzenia i myślenia o dębowym staruszku.
FILM
Kilka tygodni zastanawiałem się, jak na filmie oddać niezwykłość oddziału nr 160, w którym rosną nieprzeciętne dęby o jeszcze bardziej niezwykłym wyglądzie. Jest to wyjątkowe miejsce, bowiem w środku lasów gospodarczych, nagle ukazują nam się “prehistoryczne” dęby, którym udało się przetrwać do czasów współczesnych.
Postanowiłem je pokazać w pełni lata, kiedy teren wokół jest maksymalnie zarośnięty, przez co drzewa są mniej widoczne i jeszcze mniej dostępne niż poza sezonem wegetacyjnym. To cząstka i potomkowie pradawnych drzew porastających niziny Dolnego Śląska, które możemy obejrzeć, dotknąć i sfotografować, ale nie zgłębimy ich tajemnic.
Z jednej strony osiągnąłem cel, który sobie założyłem (pokazać niedostępność wyjątkowych dębów). Z drugiej strony, na filmach nagrałem tylko 3dęby, ponieważ 2 ostatnie osobniki są tak mało widoczne w sezonie wegetacyjnym, że nic konkretnego nie udało mi się przy nich nagrać.
Pierwszy film przestawia Pradawnego – drzewo, które może nie sprawia wielkiego wrażenia, ponieważ jego gabaryty są dość skromne jak na gatunek ‘Quercus robur’. Tak to wygląda na początku filmu i w takim tonie jest początek utworu, który wybrałem do zaprezentowania drzewa.
Jednak po upływie nieco ponad minuty, zacząłem pokazywać drzewo z bliskiej odległości, zmienia się też nastrój pięknego utworu i wówczas wszystko staje się jasne, dlaczego nazwałem ten dąb “Pradawnym”. W ten sposób odkrywamy jego niezwykłość i “pradawność”.
1) Na zachód od wsi Drołtowice (woj. dolnośląskie, powiat oleśnicki, gmina Syców) w oddziale leśnym nr 160 rośnie grupa 5-ciu pomnikowych dębów szypułkowych, wśród których najchudszym drzewem jest “Pradawny”, którego obwód pierśnicowy pnia mierzy 446 cm przy wysokości 25 metrów i szacowanym wieku w 2016 roku na 340 lat.
2) Drzewo znajduje się w złym stanie technicznym i fito-sanitarnym, pień posiada liczne ubytki wgłębne, przechodzące w ubytek kominowy i podłużną martwicę od strony południowej. Do tego zdobią go malownicze mchy i zgrubienia. Korona Pradawnego jest mocno przerzedzona ze śladami po wyłamanych konarach i gałęziach oraz posuszem w granicach 50%.
3) Pomimo tego, Pradawny wygląda niezwykle i wyjątkowo, jak na Pradawnego przystało. ;)) Drugim drzewem z pomnikowej piątki, które opiszę i zaprezentuję w następnym artykule będzie najgrubszy osobnik, czyli potężny dąb szypułkowy “Prabór” z wielką ziejącą dziuplą.
Nasza strona internetowa używa plików cookies (tzw. ciasteczka) w celach statystycznych, reklamowych oraz funkcjonalnych. Dzięki nim możemy indywidualnie dostosować stronę do twoich potrzeb. Każdy może zaakceptować pliki cookies albo ma możliwość wyłączenia ich w przeglądarce, dzięki czemu nie będą zbierane żadne informacje.AkceptujęOdrzucićWięcej
Polityka prywatności & Cookies
Privacy Overview
This website uses cookies to improve your experience while you navigate through the website. Out of these, the cookies that are categorized as necessary are stored on your browser as they are essential for the working of basic functionalities of the website. We also use third-party cookies that help us analyze and understand how you use this website. These cookies will be stored in your browser only with your consent. You also have the option to opt-out of these cookies. But opting out of some of these cookies may affect your browsing experience.
Necessary cookies are absolutely essential for the website to function properly. This category only includes cookies that ensures basic functionalities and security features of the website. These cookies do not store any personal information.
Any cookies that may not be particularly necessary for the website to function and is used specifically to collect user personal data via analytics, ads, other embedded contents are termed as non-necessary cookies. It is mandatory to procure user consent prior to running these cookies on your website.