Początek “białych nocy astronomicznych.”

Koniec maja to czas, kiedy w Polsce rozpoczynają się tzw. “białe noce astronomiczne”. W Polsce białe noce w sensie cywilnym nie występują. Jedynie na niewielkim obszarze w północnej części Polski, powyżej Gdyni, możemy zobaczyć tzw. białe noce żeglarskie (nawigacyjne). Słońce nie schodzi pod horyzont głębiej niż na 12 stopni, a niebo nad morzem jest wyraźnie rozświetlone.

Na linii granicznej, która przebiega przez północną część Gdyni oraz Ustkę, biała noc żeglarska trwa tylko jedną noc przypadającą w letnie przesilenie 21 lub 22 czerwca, ale już np. w Jastrzębiej Górze trwa od 13 do 29 czerwca. Słońce schodzi wówczas dość głęboko pod horyzont, sięgając prawie granicznych -12 stopni, zatem jeśli chcemy podziwiać jaśniejsze białe noce nawigacyjne, gdy Słońce chowa się ledwie trochę głębiej niż na 6 stopni, musimy wybrać się na wycieczkę do Petersburga, Tallina lub Helsinek.

Podczas białej nocy astronomicznej Słońce chowa się na głębokość między 12 a 18 stopni pod horyzont. Na niebie możemy bez trudu dostrzec jasne gwiazdy, a na obszarach słabo zabudowanych i nieoświetlonych – również gwiazdy nieco słabsze. Nie zapada zupełna i ciemna noc astronomiczna, jednak w pobliżu miast i w miejscach rozświetlanych sztucznym światłem lamp najczęściej nie dostrzeżemy wielkiej różnicy.

Za to dni i noce polarne występują tylko i wyłącznie za kołami podbiegunowymi obu półkul. W trakcie dnia polarnego przez całą dobę świeci Słońce i nigdy nie robi się ciemno. Tego zjawiska niestety nie można obserwować z terenów naszego kraju.

W Polsce białe noce najwcześniej, a zarazem najdłużej trwają na Pomorzu. W rejonie Władysławowa po raz ostatni Słońce schowało się za horyzont głębiej niż 16 stopni nocą z 8/9 maja. Każdego dnia do 22 czerwca, a więc do pierwszego dnia astronomicznego lata, astronomiczne białe noce wędrują coraz dalej na południe. W okolicach Łodzi białe noce rozpoczęły się 22 maja, a na południu stanie się to około 7-9 czerwca.

Białe noce astronomiczne są szczególnie dobrze widoczne w północnej części naszego kraju między II dekadą czerwca a II dekadą lipca. W tym okresie od północnej strony horyzontu niebo jest jasne nawet w samym środku nocy i nigdy nie robi się ciemno. Ten okres nazywamy „białymi nocami żeglarskimi”. Na Pomorzu Słońce znajduje się tak płytko, że o 1:00 w nocy można spokojnie wybrać się na plaże bez latarki, ponieważ północna część horyzontu pozostaje rozświetlona i nie ma szans dojrzeć od tej strony gwiazdki.

Noce astronomiczne najkrócej trwają na południu – w Wołosate rozpoczynają się 9 czerwca, a kończą już 4 lipca. Najdłużej występują na Przylądku Rozewie – rozpoczynają się 9 maja i trwają aż do 4 sierpnia.

Powoli zbliżamy się do najkrótszych dni w ciągu całego roku. Dnia jeszcze przybędzie, do pierwszego dnia przesilenia letniego, a więc 22 czerwca. Wtedy Słońce w Warszawie wschodzi o 04:17, a zachodzi o 21:01. Przez niecałe cztery nadchodzące tygodnie przybędzie jeszcze około pół godziny dnia. Najpóźniej wieczór zapada w Świnoujściu – teraz ma to miejsce około 21:20, natomiast 22 czerwca Słońce schowa się za horyzont o 21:38. Z kolei najwcześniej dzień rozpoczyna się na Suwalszczyźnie – pierwsze promienie Słońca są widoczne już po 4:00, a w pierwszym dniu przesilenia letniego nastąpi to o 03:57.

Źródło: https://amu.edu.pl/nauka/popularyzacja-nauki/artykuly-popularyzacja-nauki/czy-w-polsce-wystepuja-biale-noce