Pomnikowe dęby szypułkowe w Bierutowie.

Przy placu kościelnym.

Bierutów to miasto położone w województwie dolnośląskim, w aglomeracji wrocławskiej, w powiecie oleśnickim. Jest ono siedzibą gminy miejsko-wiejskiej Bierutów. Historycznie i geograficznie leży na Dolnym Śląsku.

Wśród licznych zabytków Bierutowa, które samo w sobie jest miastem cennym historycznie i kulturowo, duże wrażenie sprawiają dobrze zachowane mury miejskie pełniące kiedyś funkcję obronną, zespół zamkowy z XIV w., XVII w., XIX w., neogotycki kościół parafialny pw. św. Józefa wybudowany w latach 1891-1893, dawna synagoga czy kościół ewangelicko-luterański.

Zupełnie inaczej przedstawia się sytuacja z pomnikami przyrody gminy miejsko-wiejskiej Bierutów, ponieważ jej teren wyróżnia się dużym skąpstwem tej formy ochrony przyrody. W całej gminie mamy tylko dwa pomniki przyrody, którymi są dęby szypułkowe rosnące na terenie placu kościelnego.

Z uwagi na miejsce, w którym rosną drzewa i biorąc pod uwagę ich dość okazałe rozmiary w stosunku do pobliskiego drzewostanu, są one bardzo łatwe do odnalezienia.

Oba dęby figurują w Centralnym Rejestrze Form Ochrony Przyrody ( Pomnikowe_dęby_szypułkowe_w_Bierutowie ), w którym wprawdzie jest mowa o trzech pomnikowych dębach, ale niestety po jednym z nich pozostał już tylko zmurszały pień.

Nie udało nam się ustalić, w jaki sposób trzeci dąb zakończył swój żywot, ale prawdopodobnie był to skutek jakiejś wichury lub gwałtownej burzy, które w ostatnich kilku latach przetaczały się przez Bierutów.

Oba drzewa są do siebie podobne zarówno na wysokość, jak i na grubość obwodu pnia. Znajdują się też w porównywalnym stanie fito-sanitarnym. Przy drzewach zamontowano tabliczkę z informacją o zakazie parkowania samochodów w pobliżu dębów, który oczywiście jest łamany przez “jaśniepaństwo”…

Pierwszy dąb mierzy w obwodzie pierśnicowym pnia 442 cm, a jego wysokość wynosi 25 metrów. Drzewo charakteryzuje dość długi, wysmukły i walcowaty pień.

Prezentuje się okazale, nie stwierdzono na nim żadnych istotnych ubytków, wypróchnień, dziupli, śladów żerowania owadów lub owocników grzybów pasożytniczych.

W koronie pomnikowego dębu można dopatrzeć się kilku kikutów po chirurgicznie zredukowanych konarach, z których drzewo wypuszcza “wilki”, czyli pędy odroślowe. Poza tym rany w większości zostały już zalane kalusem.

Korona drzewa jest dość okazała, zbudowana z kilku solidnych konarów, prawidłowo ukształtowana i ulistniona. Posusz stanowi niewielki jej procent.

Drugi pomnikowy dąb ma taką samą wysokość, co jego pomnikowy brat, czyli 25 metrów. Rośnie zaledwie kilkanaście metrów obok niego. Natomiast nieco bliżej kościoła można jeszcze obejrzeć niezbyt okazałego cisa pospolitego.

Drzewo to ma charakterystyczne, niewielkie rozpęknięcie poziome na pniu na wysokości około 1,5 metra. Poza tym jest on nieco grubszy od pierwszego dębu.

Jego obwód pierśnicowy pnia wynosi 456 cm. Pień, jak i całe drzewo także znajduje się w dobrym stanie fito-sanitarnym. Wydaje się też, że mniej wykonano na nim prac związanych z chirurgiczną redukcją konarów.

Kopulasta, regularna korona góruje nad pobliskimi budynkami, a w ciepłej porze roku, szczelnie pokrywa się pięknymi, dębowymi liśćmi.

PODSUMOWANIE

1) W Bierutowie (woj. dolnośląskie, powiat oleśnicki), który jest siedzibą gminy miejsko-wiejskiej Bierutów mamy zaledwie dwa pomniki przyrody, którymi są dęby szypułkowe rosnące przy placu kościelnym. Oba drzewa mają po 25 metrów wysokości, a w obwodach pierśnicowych pni mierzą 442 i 456 cm.

2) Drzewa znajdują się w dobrej kondycji, posusz w ich koronach stanowi niewielki procent, pnie mają walcowate, wysmukłe bez niepokojących uszkodzeń czy ubytków. Niektóre konary zostały zredukowane chirurgicznie. Pomimo, że prawie 25% powierzchni gminy pokrywają lasy, oficjalnie nie ma tu innych pomnikowych drzew. Myślę, że gdyby na jej terenie działał jakiś treehunter, kandydatów na nowe pomniki przyrody z pewnością by odnalazł.

Do lektury o pomnikowych dębach Bierutowa zapraszam też do artykułu Marka Łuszczyńskiego: https://www.pomniki-przyrody.pl/?p=14805