Aktualności
- 09 lut, 2024
Pomnikowy dąb szypułkowy i pomnikowy klon jawor w Iwoniczu.
Pomnikowy dąb szypułkowy i pomnikowy klon jawor w Iwoniczu.
♦ IWONICZ ♦
Iwonicz to duża wieś, położona w województwie podkarpackim, w powiecie krośnieńskim, w gminie Iwonicz-Zdrój. Najcenniejszymi zabytkami miejscowości są: kościół parafialny pw. Wszystkich Świętych, most kamienny klasycystyczny z 1782 r., Pałac Zauskich z lat 1882–1883 wraz z parkiem z XVIII w i ogiernią, w której obecnie znajduje się zakład produkujący galanterię skórzaną (od 1993 roku).
♦ DĄB SZYPUŁKOWY ♦
Lista pomników przyrody ożywionej Iwonicza jest uboga i obejmuje dwa pojedyncze drzewa. Pierwszym z nich jest dąb szypułkowy, który rośnie przy skrzyżowaniu ulic Długiej i Floriańskiej, w pobliżu mostu przerzuconego nad przepływającym potokiem Iwoniczanką. Potok nazywany jest również Iwonką lub Iwonickim Potokiem.
Dostęp do drzewa jest znacznie utrudniony, dlatego obejrzeliśmy okaz wyłącznie z drugiego brzegu potoku, skąd można go podziwiać w pełnej krasie.
Według danych zawartych w CRFOP ( Dąb_szypułkowy_w_Iwoniczu ), obwód pierśnicowy pnia drzewa wynosi 666 cm, wysokość 27 metrów, wiek 520 lat, rozpiętość korony 15 m. Dąb powołano na pomnik przyrody Orzeczeniem Prezydium Wojewódzkiej Rady Narodowej w Rzeszowie NR R-III-7141/18/78 z 15.09.1978 r.
Wiek drzewa wydaje się mocno przeszacowany. Biorąc pod uwagę fakt, że okaz rośnie nad potokiem, z którego korzenie czerpią wodę, dzięki czemu drzewo mogło szybko przyrastać na grubość oraz same gabaryty dębu (dużo mniejsze niż najstarszych dębów w Polsce), może okazać się, że w rzeczywistości jego wiek jest o połowę mniejszy.
Stan zdrowotny drzewa oraz jego stan techniczny wydają się dobre. Pomnikowy okaz to dąb soliterowy o stosunkowo krótkim pniu i szerokiej, nisko osadzonej koronie.
Drzewo pozostaje w pewnego rodzaju izolacji. Wydaje się, że z uwagi na trudny dostęp do niego, mocarny dąb nie stanowi częstego celu wizyty przez okolicznych mieszkańców.
Pomnikowe drzewo to zacny, masywny i dostojny osobnik, ale raczej mało znany i opisywany. A przecież jest to kilkuset-letni symbol tego miejsca i do tego najpiękniejszy.
♦ KLON JAWOR ♦
Kiedy udamy się 120 metrów na północ od dębu i podejdziemy do ogrodzenia szkoły, zobaczymy drugie pomnikowe drzewo Iwonicza, którym jest klon jawor.
Drzewo odznacza się dość mocno przerzedzoną koroną i widocznymi suchoczubami, które najprawdopodobniej są efektem obecności i działalności jakiegoś grzyba.
Według danych zawartych w CRFOP ( Klon_jawor_w_Iwoniczu ), obwód pierśnicowy pnia drzewa wynosi 314 cm, wysokość 19 metrów. Na pomnik przyrody drzewo powołano Decyzją Nr. RL.III-7141/31/80 z 27 listopada 1980 roku.
Tak jak pomnikowy dąb, tak i pomnikowy jawor został oznaczony stosowną tabliczką. Jest to również drzewo soliterowe, które wyrosło na otwartej przestrzeni bez obecności innych drzew w jego otoczeniu.
Pień osobnika jest krótki i bardzo szybko, mniej więcej na wysokości około 3-4 metrów rozchodzi się na kilka solidnych, masywnych i grubych konarów.
Gdy dokładnie przyjrzymy się środkowej części korony klonu, dostrzeżemy wiązania stabilizujące, aby drzewo miało lepszą statykę i wytrzymałość na różne czynniki zewnętrzne, najczęściej pogodowe.
P O D S U M O W A N I E
1) Na liście pomników przyrody ożywionej Iwonicza (woj. podkarpackie, powiat krośnieński, gmina Iwonicz-Zdrój) figurują dwa drzewa. Pierwszym z nich jest dąb szypułkowy, który rośnie przy skrzyżowaniu ulic Długiej i Floriańskiej, w pobliżu mostu przerzuconego nad potokiem Iwoniczanka.
2) Według danych zawartych w CRFOP, obwód pierśnicowy pnia drzewa wynosi 666 cm, wysokość 27 metrów, wiek 520 lat, rozpiętość korony 15 m. Wydaje się, że wiek drzewa jest mocno zawyżony.
3) Drugim pomnikowym egzemplarzem jest klon jawor, który rośnie na terenie szkoły, przy ul. Zagrodniki 21. Jest to również osobnik soliterowy. Drzewo wykształciło szeroką, rozłożystą koronę, którą dźwiga stosunkowo krótki pień.
