Pomnikowy dąb szypułkowy w Lubatowej.

Jakże często ludzie powiadają: “gdyby drzewa mogły mówić, to ile by nam opowiedziały”? Odpowiedź na tak postawione pytanie nie jest jednoznaczna. Wszystko zależy od miejsca, w którym rośnie stare drzewo. Zupełnie inne historie usłyszelibyśmy od drzew leśnych, parkowych czy takich, które nie rosną bezpośrednio obok ludzi, a odrębne od drzew miejskich, które często kiełkowały w otoczeniu pól i łąk, a teraz zmagają się z całkowitym przeobrażeniem krajobrazu, które jest dziełem człowieka. Do takich drzew z pewnością należy soliterowy ostaniec w Lubatowej (woj. podkarpackie, powiat krośnieński, gmina Iwonicz-Zdrój).

Gdy przyjechaliśmy go obejrzeć, od razu dało się zauważyć szereg prac wykonywanych w otoczeniu drzewa. Wymiana nawierzchni, kabli, rozbudowa domostw i inne procesy, które przekształcają krajobraz wokół pomnika przyrody ożywionej. Kiedy dąb kiełkował, prawdopodobnie otaczały go pola i łąki, teraz otaczają domki, drogi i inne elementy ludzkiej infrastruktury.

Walory drzewa doceniono już ponad 70 lat temu, kiedy to na mocy Orzeczenia Prezydium Wojewódzkiej Rady Narodowej w Rzeszowie NRRL-VI-6-13/19/9/53 powołano je na pomnik przyrody.

Jego podstawowe parametry, według informacji zawartych w CRFOP ( Dąb_szypułkowy_w_Lubatowej ) wynoszą: obwód pierśnicowy pnia 521 cm, wysokość 25 metrów, rozpiętość korony 16 metrów, wiek 420 lat. Co do wieku to sprawa jest mocno dyskusyjna. Nie zdziwiłbym się, gdyby drzewo w rzeczywistości było co najmniej o połowę młodsze (210 lat).

Budowa dębu jest charakterystyczna dla drzew wyrosłych no otwartej przestrzeni. Krótki pień na wysokości około 4-5 metrów rozchodzi się na dwa przewodniki konstrukcyjne, które trzymają całą koronę. 

Drzewo zostało poddane różnym zabiegom, w tym chirurgicznej redukcji korony poprzez usunięcie części konarów i gałęzi. Świeże rany świadczyły o tym, że czynności te wykonano stosunkowo niedawno przed naszą wizytą.

Zarówno stan techniczny okazu jak i jego kondycja zdrowotna są zadowalające. Wykonane zabiegi zredukowały koronę, która zachowała swój dość szeroki i regularny układ. Prawdopodobnie poprawiła się również statyka dębu.

Dębowy ostaniec z Lubatowej to drzewo bezimienne. Uważam jednak, że takie samotne perełki są idealnymi kandydatami na upamiętnienie jakiegoś ważnego dla miejscowości wydarzenia lub pamięci o znaczącej osobistości. Tym już powinni się zająć mieszkańcy Lubatowej, aby w ten sposób uhonorować stare drzewo, które przecież jest częścią ich historii i kultury.  

⇒ Stary samotny dąb z Lubatowej został również opisany przez Marka na blogu w tym artykule: Pomnikowy dąb z Lubatowej (gm. Iwonicz – Zdrój, podkarpackie)

⇒ Natomiast w następnym podkarpackim wpisie zaprezentuję piękne pomnikowe dęby z Dukli i Cergowej.