Skip to content
Pomnikowy dąb szypułkowy z Wawrzeńczyc.
Wolny jak ptak.
Wawrzeńczyce to niewielka dolnośląska wieś, położona w powiecie wrocławskim, w gminie Mietków. Był to kolejny punkt na mapie podczas wspólnej wycieczki z Markiem (pomniki-przyrody.pl) na początku lutego 2020 roku. Niepozorna wioska, kryje na swoich terenach wspaniały, pomnikowy dąb szypułkowy, ale nie tylko.
Na tablicy informacyjnej, którą odnajdziemy przy przystanku PKS przeczytamy, że we wsi rośnie, m.in. imponujący 400-letni dąb szypułkowy i 270-letni cypryśnik błotny. Ten drugi niestety już nie istnieje, ale o nim, jak i o innych, wybranych drzewach Wawrzeńczyc napiszę w drugim artykule.
Natomiast ten poświęcam wspaniałemu, dostojnemu, malowniczemu i pięknemu dębowi, który rośnie na skraju lasu i który tworzy – swoją wspaniałą koroną i ogromem sylwetki, cudowny klimat na tle wawrzeńczyckich pól, łąk i lasów. Jestem oczarowany takimi drzewami!
Dlatego poszedłem na całość i pstrykałem mu zdjęcia w różnej tonacji i barwach. Wszystkie fotki są świetnie i warte pokazania. Jest to głównie zasługa obiektu wpadającego do aparatu, którym jest wspaniały dąb.
Na odludziu, przy polnej drodze, w otoczeniu lasów rośnie potężny dąb. Wita radośnie każdego, kto tędy przechodzi i zwróci na niego uwagę. Duchowa uczta i ukojenie zmysłów. Czy może być coś wspanialszego, kiedy podczas swojej wędrówki spotykasz tak urodziwe drzewo?
Ten niezwykle fotogeniczny dąb jest pomnikiem przyrody i figuruje w Centralnym Rejestrze Form Ochrony Przyrody ( Pomnikowy_dąb_szyp._w_Wawrzeńczycach ). Z informacji w nim zawartych wynika, że drzewo ma 666 cm obwodu pierśnicowego pnia i mierzy 23 metry wysokości oraz widnieją na nim suche i połamane gałęzie.
Czyżby trzy szóstki w “pasie” zwiastowały drzewo “Bestii”? ;)) Trzeba było rozwiązać tę zagadkę i samemu dokonać pomiaru, ponieważ dane w CRFOP często są już nieaktualne, nie wspominając o rejestrze wojewódzkim, w którym są one jeszcze bardziej archaiczne.
Bezspornym pozostaje fakt, że część dolnych konarów i gałęzi drzewa jest wyłamana, co bardzo dobrze widać oglądając pień dendrologicznego cuda Wawrzeńczyc. Niektóre z istniejących są w kiepskim stanie.
OBWÓD PIERŚNICOWY PNIA
Jednym z najważniejszy punktów oględzin drzewa stanowi pomiar obwodu pierśnicowego pnia. Po odmierzeniu 130 cm od najwyższego punktu przy nasadzie pnia, pomiar obwodu dał wynik 615 cm. Zatem w CRFOP zawyżono obwód pnia aż o 51 cm.
Nie wiem, kto i jak mierzył ten dąb, ale z pewnością nie zachowano tu zasad obowiązujących w dendrometrii. Być może drzewo zostało zmierzone blisko podstawy pnia. Tam rzeczywiście jego obwód jest o wiele centymetrów grubszy.
Tak więc “Bestia” została przez nas wysłana ze swoimi trzema szóstkami na drzewo. ;)) Za to przez jeden z masywnych konarów został przerzucony pasek. Zarówno mi, jak i Markowi skojarzył się on z jakimś desperatem, który – być może – chciał tu pożegnać się z ziemskim życiem. Czasami dziwne mamy skojarzenia. ;))
Poza ubytkami w dolnej części korony, w postaci wspomnianych, kilku wyłamanych konarów i gałęzi, dąb ten to klasyczny, wzorcowy soliter, który zachwyca swoim ogromem, rozłożystą sylwetką i masywnym pokrojem.
Patrząc na drzewo od strony pola na tle lasu, ujrzymy coś “ptakopodobnego”, z tym, że dziób dendrologicznego ptaka jest mocno zniszczony i postrzępiony. No i widnieje na nim ten pasek do… Niech będzie dla ozdoby. ;))
Patrząc na wyłamane gałęzie i przebarwienia drewna wewnątrz kikutów, można przypuszczać, że drewno w środku jest częściowo wypróchniałe i rozłożone przez grzyby pasożytnicze.
\
Tutaj musiałby się wypowiedzieć dendrolog, arborysta, mykolog lub inny specjalista, który dokładnie zdiagnozowałby przyczynę wyłamania się dolnych konarów drzewa.
Być może, materiał zdjęciowy, po opublikowaniu tego artykułu wpadnie któremuś specjaliście w oko i napisze on do mnie na powyższy temat coś więcej. Będę za to wdzięczny.
Na drzewa rosnące samotnie, w miejscach mocno wyeksponowanych mówi się, że są to drzewa “soliterowe”. Terminem tym posługiwałem się wiele razy, ale warto na moment zatrzymać się przy nim i dokładnie go wyjaśnić.
Termin ten spotkamy też w licznych przewodnikach i katalogach roślin przy opisach poszczególnych gatunków drzew, a także krzewów.
W sztuce ogrodowej słowo soliter (fr. solitaire – samotny) oznacza okazałe, ozdobne drzewo lub krzew samotnie rosnące na otwartej przestrzeni. Zwykle okazy takie sadzone są w miejscach wyeksponowanych i charakteryzują się ozdobnym pokrojem, kwitnieniem, barwą liści i innymi walorami, które powinny być ozdobne w różnych porach roku.
Pojedyncze, malownicze i kontrastujące z otoczeniem nasadzenia soliterowe popularne były szczególnie w ogrodach barokowych. Na nasadzenie soliterowe wybierane są gatunki i odmiany drzew lub krzewów ozdobnych o szczególnych walorach ozdobnych.
Mogą być to okazałe drzewa osiągające spore rozmiary lub szerokie krzewy. Soliterami mogą być także niższe drzewa szczepione na pniu wyróżniające się szczególnie ozdobnymi lub barwnymi liśćmi, kwiatami lub kształtem korony.
Solitery znajdziemy także wśród ogrodowych bylin (np. ozdobne gatunki wysokich traw). Przykładów roślin mogących spełniać rolę soliterów jest bardzo wiele.
Dla ciekawostki dodam, że szukając w Internecie synonimów dla słowa “soliter” na stronie synonim.net, wyrazem bliskoznacznym, które wyświetliło mi się na ekranie monitora był “tasiemiec”. ;))
Oglądając wiele drzew soliterowych, najogólniej podzieliłbym je na solitery pojedyncze, wokół których nie ma innych drzew, jak i solitery sąsiadujące z innymi drzewami lub lasem. Wawrzeńczycki dąb zaliczyłbym do tej drugiej grupy.
W Internecie można też znaleźć informacje, że dąb liczy sobie ponad 400 lat. Nie wiem, czy było ono dokładnie badane pod tym względem, ale na pewno jest to najpotężniejsze i najdorodniejsze drzewo Wawrzeńczyc.
PODSUMOWANIE
1) W Wawrzeńczycach (woj. dolnośląskie, powiat wrocławski, gmina Mietków) 160 metrów na południowy zachód od ostatnich zabudowań w wiosce, na skraju lasu rośnie przepiękny i potężny dąb szypułkowy o obwodzie pierśnicowym pnia mierzącym 615 cm, wysokości 23 metrów i szacunkowym wieku wynoszącym ponad 400 lat. Drzewo jest pomnikiem przyrody, ale nie oznaczono go stosowną tabliczką.
2) Dąb ma wyłamanych kilka dolnych konarów i gałęzi, poza tym odznacza się piękną, regularną koroną, a pień oglądany z perspektywy pola na tle pobliskiego lasu, przypomina głowę ptaka z mocno postrzępionym dziobem. Jest to bardzo fotogeniczne drzewo. O każdej porze roku można tu zrobić wiele ciekawych zdjęć.
3) W Wawrzeńczycach rośnie jeszcze kilka innych okazałych drzew, o których napiszę w odrębnym artykule, ale żadne z nich nie jest tak potężne i majestatyczne jak opisany, dębowy soliter.
Nasza strona internetowa używa plików cookies (tzw. ciasteczka) w celach statystycznych, reklamowych oraz funkcjonalnych. Dzięki nim możemy indywidualnie dostosować stronę do twoich potrzeb. Każdy może zaakceptować pliki cookies albo ma możliwość wyłączenia ich w przeglądarce, dzięki czemu nie będą zbierane żadne informacje.Akceptuję Odrzucić Więcej Polityka prywatności & Cookies