Pomnikowy świerk pospolity “Antoni” z Gór Bardzkich. Najwyższy w Polsce.

W tym artykule, ponownie wracam w Góry Bardzkie, gdzie oficjalnie rośnie najwyższe drzewo w Polsce, którym jest daglezja zielona “Helena” o wysokości 59,40 m. Wracam, ponieważ rośnie tam również najwyższy, znany obecnie w Polsce świerk pospolity, który – podobnie jak daglezja, został powołany na pomnik przyrody.

Do drzewa dotrzemy tą samą drogą, przy której rośnie daglezja “Helena”, czyli najpierw maszerujemy na wschód, a następnie na południe. Odległość obu drzew od siebie wynosi około 600 metrów. Świerk powołano na pomnik przyrody na mocy tej samej uchwały, która uhonorowała daglezję ( Uchwała nr XXXII2492022 RM w Bardzie z dnia 30.03.2022 r. ). Imię, jakie otrzymał rekordowy okaz to “Antoni”. 

Idąc do “Antoniego” od “Heleny”, ujrzymy go u podnóża górskiego stoku po prawej stronie drogi, w pobliżu niewielkiego strumienia górskiego. Pień drzewa na wysokości około 1,5 metra został oznaczony (pomalowany) jasno-żółtą opaską. Być może pomnikowy osobnik jest również drzewem matecznym, ale nie jestem tego pewien (brakuje na nim numeru w rejestrze).

O spektakularnym odkryciu rekordowego świerka (przez ten sam zespół, który odkrył i zmierzył daglezję “Helenę”) można było przeczytać na stronie Sekcji Drzew Pomnikowych PTD:

Nawet nie znając rekordowej wysokości drzewa, można zauważyć, że odznacza się ono nieprzeciętnym, grubym, walcowatym oraz strzelistym pniem i zdecydowanie wyróżnia się wśród świerków rosnących w pobliżu.

Po dokładnych oględzinach drzewa, trzeba było ustalić najwyższy punkt przy nasadzie pnia i rozpocząć pomiar obwodu pierśnicowego pnia “Antoniego”.

Marek tradycyjnie uwiecznił na fotografiach treehuntera w akcji. ;)) Drzewo rośnie na pochyłości terenu, ale dużo łagodniejszej niż daglezja “Helena”, niemniej i tak należało odszukać dokładne miejsce do odmierzenia 130 cm.

Kiedy już ustaliliśmy punkt do zaczepienia taśmy i rozpoczęcia pomiaru, można było zatoczyć okrąg wokół pnia.

Tak wyglądał efekt dendrometrycznej operacji pomiaru obwodu pierśnicowego pnia. Według informacji znajdującej się w uchwale powołującej drzewo na pomnik przyrody, pień “Antoniego” mierzy w obwodzie 405 cm.

Nam wyszło 397 cm, czyli o 8 cm mniej. Takimi obwodami pni szczycą się najokazalsze świerki. Dla przypomnienia dodam, że na Dolnym Śląsku rośnie jeden z najgrubszych świerków w kraju, którym jest “Maciek” z Kowar: http://server962300.nazwa.pl/swierk-pospolity-maciek-z-kowar-jego-ugaleziona-mosc-od-dolu-do-gory.html

Świerk “Antoni” charakteryzuje się szeroko rozbudowaną szyją korzeniową, sekret jego rozmiarów  – poza sprzyjającymi warunkami pogodowymi, to w dużej mierze bliskość przepływającego strumienia. Z jego dobrodziejstwa, płytko korzeniące się drzewo może korzystać do woli. 

Część korzeni okazu odnajdziemy w odległości nawet kilku metrów od pnia drzewa. Wystają ze ściółki, a ich barwa jest bardzo zbliżona do podłoża.

W materiale ściółki przy korzeniach znajdziemy między innymi szyszki “Antoniego” oraz liście buków, które rosną w pobliżu. Miejscami, część odziomkową pnia i fragmenty szyi korzeniowej drzewa pokrywają mchy.

Podobnie jak daglezja “Helena” nasz wspaniały i rekordowy świerk “Antoni” znajduje się w bardzo dobrej kondycji zdrowotnej i stanie technicznym. Drzewo posiada okazałą i obficie ulistnioną, regularną koronę.

Jego wysokość wynosi aż 55,07 metrów! Tym wynikiem świerk “Antoni” z Gór Bardzkich pokonał wszystkie inne znane świerki, których wysokość dochodziła lub nieco przekraczała 50 metrów.

Tak wygląda zestawienie dziesięciu najwyższych świerków pospolitych w Polsce według Rejestru Polskich Drzew Pomnikowych Piotra Gacha ( https://www.rpdp.hostingasp.pl/ ) – stan na 05.05.2022 r.

Świerk “Antoni” przewyższa drugiego najwyższego znanego nam świerka aż o 3,27 m, którym jest słynny osobnik rosnący w rezerwacie przyrody “Śrubita” w Beskidzie Żywieckim na terenie województwa śląskiego.

Oto świerk “Antoni” prawie w całej okazałości (do kadru nie zmieścił się fragment wierzchołka). Warto przyjrzeć się tym fotografiom. Na powyższej, którą zrobił Marek, stoję obok drzewa. Dosyć łatwo można mnie zauważyć z uwagi na niebieski, wyróżniający się kolor kurtki. Dzięki temu można zobaczyć, z jakim wspaniałym i bardzo wysokim drzewem mamy tu do czynienia.

Natomiast na tym zdjęciu, obok drzewa stoi Marek, mniej widoczny z uwagi na inny, bardziej zlewający się z barwami otoczenia kolor odzieży. Patrząc na powyższą fotkę, Marek znajduje się po prawej stronie “Antoniego”.

Z kolei na powyżej fotografii, Marek jest lepiej widoczny i znajduje się po lewej stronie pnia okazu.

Z internetowych informacji, które znalazłem o rekordowym świerku, na pewno warto polecić te, które są zamieszczone na:

⇒ MAPADRZEW.COM ( https://mapadrzew.com/news_public/news_03.html ),

⇒ SEKCJI DRZEW POMNIKOWYCH PTD ( https://sdpptd.pl/News/OtherNews.aspx?date=2021-12-27 ),

⇒ oraz na stronie REGIONALNEJ DYREKACJI LP WE WROCŁAWIU ( https://www.wroclaw.lasy.gov.pl/de/aktualnosci/-/asset_publisher/IY9Difylc0ns/content/najwyzsza-choinka-w-pols-1 ).

P O D S U M O W A N I E

1) W Górach Bardzkich na terenie leśnictwa Opolnica, około 600 metrów dalej na południe od rekordowej daglezji zielonej “Helena”, w tym samym wąwozie rośnie oficjalnie najwyższy świerk pospolity w Polsce, którego wysokość wynosi 55,07 m, a obwód pierśnicowy pnia 397 cm – według mojego pomiaru z 30.04.2022 r. 

2) Drzewo znajduje się w bardzo dobrym stanie zdrowotnym i technicznym, wykształciło imponującą strzałę (pień) oraz posiada bujną, regularną, symetrycznie przebiegającą koronę. W marcu 2022 roku zostało uhonorowane statusem pomnika przyrody, a imię jakie nadano drzewu to “Antoni”. 

3) Imię Antoni jest łacińskiego pochodzenia i wywodzi się od rzymskiego rodu Antoniuszy. Oznacza: wspaniały, doskonały, wybitny. Idealnie oddaje to, czym jest to przepiękne i bezcenne drzewo. W jego sąsiedztwie rośnie kilka niższych świerków oraz daglezji zielonych, na które również warto zwrócić uwagę.

KAMIEŃ BRYGIDY

Jeżeli zdecydujemy się odwiedzić rekordową daglezję i świerka to warto też zwrócić uwagę na jeszcze jeden obiekt, którym jest głaz narzutowy reprezentujący pomnik przyrody nieożywionej.

Eratyk leży w Dolinie Węglówki, po prawej stronie Długiej Drogi (przedłużenie ulicy Krakowskiej w Bardzie), tj. około 100 metrów przed daglezją “Helena”.

Został on dokładnie opisany przez kolegę Marka i w związku z tym zapraszam do lektury artykułu: http://www.pomniki-przyrody.pl/?p=6370