Wybrane drzewa w Żelowicach cz. 4/4.

Buk pospolity w formie purpurowej 522 cm.

Dzisiaj prezentacja i opis ostatniego, wybranego drzewa w Żelowicach, które – tak jak zaprezentowane we wcześniejszych wpisach – miłorząb i jesion, również rośnie na terenie założenia parkowo-pałacowego i które znacznie wyróżnia się w jego dendroflorze. Jest to buk pospolity w formie purpurowej – czyli jedna z moich najbardziej ulubionych form buka pospolitego, zwanego też zwyczajnym.

Drzewo rośnie na niewielkiej pochyłości terenu, a jako że należy już do sędziwych przedstawicieli tej formy buka i drzewostanu parku, zachwyca masywnymi i rozbudowanymi napływami korzeniowymi, które w największym i jednocześnie najbardziej efektownym kształcie widnieją od strony pochyłości gruntu. Stare buki znane są z baśniowego wyglądu.

W napływach korzeniowych widnieją owocniki grzybów pasożytniczych, które wraz z licznymi i dość gęstymi stanowiskami mchów tworzą obraz przepięknego, bajkowego drzewa, które po prostu zachwyca i oczarowuje oglądającego/podziwiającego żelowickiego matuzalema.

OBWÓD PIERŚNICOWY PNIA 

Odmierzając 130 cm od najwyższego miejsca przy nasadzie pnia, a więc zgodnie z zasadami dendrometrii, obwód pierśnicowy pnia buka wynosi 522 cm. Jest to już dość znaczący wynik na tle buków w tej formie na terenie Dolnego Śląska. Myślę, że pod względem malowniczości drzewo plasuje się jeszcze wyżej.

W części odziomkowej pnia i w szyi korzeniowej można zauważyć szczeliny i wypróchnienia, a także ubytki kory. Również wnętrze drzewa jest częściowo wypróchniałe. To, co dla jednych stanowi wadę drzewa, dla innych jest dodatkową atrakcją, ponieważ znacznie urozmaica i stroi wygląd drzewa.

Ja zaliczam się do grupy pasjonatów i miłośników sędziwych drzew, dlatego każde urozmaicenie danego okazu, czy to w postaci rozbudowanej szyi korzeniowej i napływów korzeniowych, czy też stanowiska grzybów, zgrubienie odziomkowe i inne “wady” drzewa, postrzegam jako bogactwo i różnorodność tajemniczego świata tych fascynujących roślin.

Pomimo obecności owocników grzybów rozkładających drewno i korzenie, żelowicki buk odznacza się zadowalającym stanem zdrowotnym. Korona drzewa jest dość regularna i ugałęziona, chociaż kilka konarów uległo naturalnemu wyłamaniu. Część śladów po tych wyłamaniach buk zalał kalusem (tkanką przyranną), które obecnie wyglądają jak lekko wybałuszone oczy jakiegoś stworka.

P O D S U M O W A N I E

1) Ostatnie, wybrane przeze mnie do opisania drzewo z założenia parkowo-pałacowego w Żelowicach (woj. dolnośląskie, powiat strzeliński, gmina Kondratowice) to okazały buk pospolity w formie purpurowej, który rośnie w centralnej części parku na niewielkiej pochyłości terenu. Drzewo odznacza się bardzo rozbudowanymi i malowniczymi napływami korzeniowymi, w których dodatkową atrakcją są duże owocniki grzybów pasożytniczych oraz liczne i gęste stanowiska mchów.

2) Obwód pierśnicowy pnia drzewa wynosi 522 cm. Osobnik odznacza się zadowalającym stanem zdrowotnym. Sędziwy buk jest w środku częściowo wypróchniały. W koronie notuje się wyłamania konarów i gałęzi. Część powstałych przez to ran jest zabliźnionych (zalanych) kalusem wytworzonym przez drzewo.

3) W pobliżu bajkowego buka odnajdziemy jeszcze potężny wywrót topoli białej, której obwód pierśnicowy pnia wynosił około 570 cm. Drzewo poległo w sposób naturalny i jeżeli nie zostanie pocięte i wywiezione, będzie stanowić dużą atrakcję parku, zwłaszcza dla obserwatorów życia, które wykluwa się w martwym drewnie. 

4) Żelowice wraz z otaczającym założeniem pałacowo-parkowym, w którym rosną cenne okazy drzew, tj. miłorząb dwuklapowy, jesion wyniosły i buk pospolity w formie purpurowej, kościołem z unikatowymi epitafiami wyróżniającymi się kolorową polichromią i piękną aleją platanową przy wjeździe do miejscowości są kolejnym, bardzo ciekawym terenem dla ludzi szukających czegoś oryginalnego pod względem zabytkowym i pięknego pod kątem przyrodniczym na dolnośląskiej mapie.