Leśne drogi.
Zachwycające, symboliczne, różnorodne i ważne.
Leśne drogi. Te większe i te mniejsze. Proste i pozakręcane. Często odwiedzane i zapomniane. Zachaszczone, przycinane lub zaniedbane. Polne, szosowe, piaszczyste, żwirowe. Symboliczne i magiczne. Pod górę i w dół. Na skraju, w środku lub obok lasu. Długie i krótkie. Pojedyncze i podwójne. Wiodące do celu, do wyjścia. Piesze i rowerowe. Samochodowe i kolejowe. Przecinają nasze lasy wzdłuż i wrzesz. Na północ i południe. Na wschód i zachód. Wyjątkowe i urocze. Wygodne i niewygodne. W końcu łatwe i trudne.
Każdy las ma swoje własne, jedyne, niepowtarzalne drogi. Cieszą leśnych włóczęgów i dają nadzieję zagubionym. Każda droga to symbol naszego życia i indywidualnej wędrówki na Ziemi. Jest nas tyle miliardów i każdy ma swoją. Unikatową, znaną tylko temu, kto nią podąża. Tak jak w lesie, tak w życiu każdego z nas, każda droga jest inna. Jeden jest lekarzem, drugi urzędnikiem, biznesmenem, aktorem, murarzem, kierowcą, bankierem, nauczycielem, ratownikiem, klawiszem.
Ludzie podążają swoimi drogami, często z nich zbaczają, upadają, krzywdzą i niszczą. Inni je naprawiają, prostują, pomagają i kochają. W świecie chaosu pragniemy dróg prostych, łatwych i wygodnych. Ludzkie słabości, złe żywioły i demoniczne istoty je wypaczają. Tak było przed wiekami. Tak jest i teraz.
Droga to wędrówka. A czym jest wędrówka? Wędrówka przyjmowała przez wieki wiele znaczeń i symboli. Była sprawdzianem, decydowała o człowieku, popychała go również do odnajdywania swojej wartości i poszukiwania wyższych ideałów. Była spowodowana poczuciem misji, uczyła i wpływała na światopogląd człowieka. Była symbolem życia i śmierci. Czasami nęciła wizją ziemi obiecanej, czasem była konsekwencją opuszczenia tej ziemi. Wędrowano do ojczyzny, do Boga, do osiągnięcia ideału. Wędrówka ma za zadanie każdego z nas doprowadzić do odnalezienia sensu własnego życia, do odnalezienia poszukiwanej prawdy.
Motyw drogi pozwala dostrzec i wyrazić wiele treści w znaczeniu zarówno fizycznym, jaki duchowym, aksjologicznym i epistemologicznym. Mnogość sensów ewokowanych przez drogę umożliwia ujawnienie różnych sfer bytu i niebytu, pozwala nam również przekroczyć ramy biografii, historii, świata i sensu. Trasa wędrówki istnieje ze względu na człowieka. Uczestnik drogi pokonuje pewną przestrzeń, a co za tym idzie, jest aktywistą.
Istniejący w przestrzeni szlak zostaje wtenczas zaktualizowany, a jednocześnie wprowadzony w kontekst indywidualnego bytu ludzkiego. Pojęcie drogi domaga się zdefiniowania relacji między człowiekiem a tym co go otacza, światem zewnętrznym. Ważne by zdać sobie sprawę z tego, iż istnieje człowiek wraz z czasem swej biografii oraz zewnętrzna przestrzeń jego egzystencji. Te dwa elementarne składniki rodzą wreszcie formę „drogi”.
„Droga” ponadto, stwarza okazje do napełniania swego bagażu doświadczeń, które w efekcie składają się na biografię bohatera i świadczą o jego tożsamości. Wędrowanie kształtuje człowieka bądź też stwarza możliwości ujawnienia danych nam przez naturę cech. Wyruszając w drogę, uwalniamy się od różnego rodzaju związków z ludźmi i od zniewolenia poprzez posiadanie rzeczy. Decydujemy się na nowe perspektywy, na penetrowanie własnej osobowości, na dążenie do piękniejszych celów.
Podróż może być źródłem wiedzy i bogatych doświadczeń wewnętrznych, zarówno tych estetycznych jak i intelektualnych. Wędrówka nie musi koniecznie oznaczać przemieszczania się, ale może być ukazaniem wnętrza człowieka, tak jak droga odkrywająca przed nami mnogość symboli i ich znaczeń. Wędrowanie to w końcu, w swym najdoskonalszym wymiarze, próba zaspokojenia potrzeb i braków, takich jak brak miłości, piękna a nawet prawdy.
Z drogą mamy do czynienia wszędzie. Od narodzin aż po spoczynek ciała. Ale nawet po drugiej stronie, tej wyłącznie duchowej, nadal idziemy swoją drogą. Ku światłości, oczyszczeniu, prawdzie i dobru lub potępieniu. Jakże często nie dopuszcza się myśli, że droga naszego żywota ma ogromny wpływ na drogę po zrzuceniu powłoki cielesnej. A to ogromny błąd.
Drogi w lesie to piękno samo w sobie. Nawet te rozbebeszone, poniszczone ciężkim sprzętem, zrywką drewna i innymi pracami, wykonywanymi w lesie. Z czasem, zarastają krzewami, paprociami i drzewami. Przy drogach bardzo lubią rosnąć grzyby. Wielokrotnie w życiu spotkałem sytuacje, kiedy przy drogach było znacznie więcej grzybów, niż z dala od nich. Droga w lesie zawsze daje pewną otuchę, że gdzieś się wyjdzie. Na wioskę, jakąś zagrodę chłopską, leśniczówkę, itp.
Najbardziej lubię drogi piaszczyste, wąskie, rzadko uczęszczane, zarastające, mówiąc ogólnie – zdziczałe. Drogi łatwe i przyjemne są deptane przez ludzi, czego efektem są wszędobylskie śmieci przez nich pozostawione. Jakkolwiek nie spojrzeć na leśne drogi, są one jednym z najprzyjemniejszych i chyba najłatwiejszych motywów do fotografowania. Wystarczy stanąć na środku jednej z nich i po prostu pstryknąć zdjęcie. Można też kucnąć lub położyć się i manewrować aparatem w górę i w dół. Jak do tego Słońce mamy z tyłu to przepis na ładną fotkę jest gotowy. ;))
Drogi w lesie to nie tylko przyjemność dreptania, poczucie bezpieczeństwa dla mniej orientujących się w terenie czy miejsce na odpoczynek. Spróbujmy się przyjrzeć, czym tak właściwie jest leśna droga, jakie są jej rodzaje i funkcje?
Droga leśna – wydzielony pas terenu znajdujący się na powierzchni gruntów leśnych, przeznaczony do ruchu lub postoju pojazdów oraz do ruchu pieszych, wraz z leżącymi w ciągu drogi mijankami, składnicami przyzrębowymi oraz technicznymi urządzeniami służącymi organizacji i zabezpieczeniu ruchu oraz technologii prac leśnych – nie będąca drogą publiczną.
KLASYFIKACJA DRÓG LEŚNYCH
Według funkcji udostępnienia drzewostanów drogi leśne dzieli się na:
– drogi leśne główne, na których skupiają się potoki ładunków drewna z całego obszaru transportowego lub ze znacznej jego części. Trasy tych dróg zapewniają połączenie obszaru transportowego z miejscami docelowymi odbioru drewna (zakładami drzewnymi, składnicami przykolejowymi, itp.), bezpośrednio lub za pośrednictwem dróg publicznych oraz połączenie z drogami bocznymi,
– drogi leśne boczne, udostępniające część obszaru transportowego, których przebieg zapewnia korzystne udostępnienie drzewostanu oraz połączenie z drogą główną i szlakami zrywkowymi. Podział na drogi główne i boczne następuje w projekcie docelowej sieci drogowej, a jeśli takiego projektu nie ma, podziału dokonuje inwestor.
Ze względu na usytuowanie przebiegu drogi, w terenach górskich i podgórskich rozróżnia się:
– drogi stokowe – są to drogi powstające w wyniku wcięcia się w stok. Pas jezdny znajduje się w części wykopu, a w części nasypowej formuje się pas odkładu służący do składowania drewna,
– drogi dolinowe – drogi przebiegające w dolnej części doliny do miejsca, w którym spadek podłużny doliny osiąga wartość maksymalnego spadku podłużnego danej kategorii,
– drogi grzbietowe – projektowane na działach wód, grzbietach, siodłach i płaskowyżach.
DOCELOWY PLAN SIECI DRÓG LEŚNYCH
Plany w zakresie budownictwa drogowego w Lasach Państwowych w formie założeń techniczno-ekonomicznych sieci dróg leśnych lub aneksów projektu sieci dróg, jakie były opracowywane zgodnie z instrukcją urządzania lasu z 1980 r., stanowiły integralną część planu urządzenia gospodarstwa leśnego dla każdego nadleśnictwa. Po zatwierdzeniu plan taki stawał się dokumentem określającym sposób realizacji zamierzeń gospodarczych w zakresie budowy i utrzymania dróg leśnych oraz stanowił podstawę do sporządzania projektów technicznych dróg leśnych oraz rocznych i wieloletnich planów gospodarczych.
W instrukcji urządzania lasu z 2003 r. zrezygnowano z opracowywania planów inżynierii leśnej, jako integralnej części planu urządzenia gospodarstwa leśnego i ograniczono te opracowania jedynie do inwentaryzacji infrastruktury technicznej. Pomimo, że posiadanie przez nadleśnictwa docelowego planu sieci dróg nie jest obligatoryjne, to jednak racjonalnie zaprojektowana sieć dróg pozwala na osiągnięcie szeregu korzyści gospodarczych i ekologicznych i z tych względów zaleca się opracowanie projektu docelowej sieci dróg. Projekt ten powinien uwzględniać wiele czynników wpływających na gospodarkę leśną, takich jak:
– lokalne warunki terenowe,
– równomierne udostępnienie kompleksów leśnych,
– zabezpieczenie przeciwpożarowe,
– kierunki transportu drewna i połączenia z drogami publicznymi,
– procesy technologiczne prac leśnych,
– wielkość pozyskania drewna i zapewnienie miejsc składowania,
– sieć szlaków operacyjnych (zrywkowych),
– linie podziału powierzchniowego.
Docelowy plan sieci dróg powinien zapewniać optymalne zagęszczenie sieci dróg leśnych dostosowane do miejscowych warunków i projektowanej technologii prac leśnych, maksymalnego wykorzystania (głównie w terenach nizinnych) linii podziału powierzchniowego na ciągi drogowe, stwarzać warunki umożliwiające właściwą ochronę przeciwpożarową i pozwalającą stosować nowoczesne technologie prac leśnych.
Opracowany projekt docelowej sieci dróg leśnych powinien stanowić podstawę dla nadleśnictwa w prowadzeniu działalności związanej z budową i utrzymaniem dróg leśnych w zależności od aktualnych potrzeb i posiadanych środków finansowych.
A jakie Wy najbardziej lubicie drogi leśne? ;))
Źródło:
-
Na podstawie: Agata Cichońska, “Metafora drogi czyli poszukiwanie sensów filozoficznych w rozumienia człowieka”;
-
Drogi leśne. Poradnik techniczny. Warszawa – Bedoń 2006;
-
Źródła własne.