Wybrane drzewa na Osobowicach cz. 1/3.

Zapomniane platany.

Ten artykuł rozpoczyna przegląd wybranego drzewostanu Osobowic, który nie został objęty ochroną pomnikową, ale zasługuje na szczególną uwagę. Na początek platany klonolistne, które odnajdziemy na terenie dawnego zespołu folwarcznego.

Fot. wilk.wroclaw dolny-slask.org.pl

Przy ulicy Osobowickiej 112 znajduje się najokazalszy budynek dawnego folwarku, tzw. Schloss. Dawna letnia rezydencja rodziny Kornów. Dziś ma dwa wejścia, nr 112 i 112a.

Na jego tyłach w pobliżu wału przeciwpowodziowego rzeki Odry odnajdziemy niemych świadków przeszłości, kiedy folwark przeżywał swój rozkwit. Ci świadkowie to szpaler pięciu osobników platana klonolistnego.

Teren, w którym rosną drzewa jest mocno zarośnięty przez różne gatunki krzewów i młode drzewa różnych gatunków, zwłaszcza klonów pospolitych. Dlatego platany najlepiej ogląda się poza sezonem wegetacyjnym.

(1) Platan klonolistny 530,50 cm (na wysokości 100 cm)

Pierwszy platan rośnie najdalej wspomnianego wyżej budynku. Jest to też najgrubsze drzewo w pięcio-osobnikowym szpalerze i odznacza się finezyjnie wyglądającym pniem.

Jest mocno nieregularny, co utrudniało mi nieco jego pomiar, ale po kilku próbach ustaliłem, że jego najwęższe miejsce między podstawą a wysokością 130 cm znajduje się na poziomie 100 cm.

Na tej wysokości obwód pnia wynosi 530,50 cm, co w przypadku wrocławskich platanów klonolistnych o pojedynczym pniu należy uznać jako dobry wynik.

Drzewo sprawia wrażenie okazu znajdującego się w dobrej kondycji zdrowotnej, na pniu nie zanotowałem jakiś szczególnie niepokojących zmian.

W koronie notuje się naturalne ślady po wyłamanych konarach, miejscami również blizny po chirurgicznej redukcji wybranych fragmentów (konarów, gałęzi). 

Ponieważ drzewo rośnie w zwarciu, wykształciło stosunkowo wąską koronę, która w przypadku soliterowych platanów rozrasta się do ogromnych rozmiarów.

(2) Platan klonolistny 386,50 cm

Drugim z rzędu szpalerowym  platanem jest osobnik dużo chudszy, ale sprawia wrażenie niewiele chudszego w porównaniu do pierwszego, najgrubszego platana.

To zasługa pnącego się po nim bluszczu pospolitego, którego obfite ulistnienie wizualnie pogrubia pień. Pozornie większą grubość pnia drzewa dokładają również łodygi pnącza.

Obwód pierśnicowy pnia drzewa wynosi 386,50 cm, a więc prawie 1,5 metra mniej od grubszego sąsiada.

Dolna część pnia jest mocno przysłonięta przez bluszcz, niemniej drzewo sprawia wrażenie zdrowego i witalnego. Także ten platan charakteryzuje stosunkowo wąska korona.

Patrząc na koronę drzewa można zauważyć, że jeden z przewodników platana wyłamał się, pozostałe raczej nie budzą zastrzeżeń.

(3) Platan klonolistny 454 cm

Trzeci platan również zawiązał pakt z bluszczem, który pięknie go przyozdabia i “sztucznie” powiększa gabaryty. Drzewo prezentuje się bardzo ładnie.

Pień drzewa jest krótki i szybko rozchodzi się na przewodniki. Tak, jak w przypadku pierwszego platana, musiałem wykonać kilka pomiarów obwodu pnia, aby ustalić ten najwęższy. 

Tym razem przypada on na wysokości pierśnicy, a więc na 130 cm. Na tym poziomie obwód pnia drzewa wynosi 454 cm.

Drzewo to odznacza się już szerszą koroną, bardziej charakteryzującą platany rosnące na otwartej przestrzeni.

Stan zdrowotny i fitosanitarny drzewa można określić jako dobry, chociaż przy jego pniu znajdziemy kilka martwych wyłamanych konarów.

(4) Platan klonolistny najchudszy

Przedostatni platan to najchudszy osobnik, którego nie zmierzyłem, ponieważ jak na ten gatunek drzewa to jest to jeszcze “szczypiorek”. 

Ma też najbardziej wypróchniałe wnętrze pnia ze wszystkich rosnących w tym miejscu platanów. Ziejąca na małej wysokości nad gruntem dziupla, przypomina kształtem ludzkie ucho.

Poza tym pień jest niezbyt długi z charakterystycznymi zgrubieniami i łaciatą korą. Naokoło niego rośnie wiele młodych drzew, których liście w sezonie wegetacyjnym, praktycznie całkowicie go przysłaniają.

Korona okazu jest niezbyt okazała, jeden z głównych przewodników wyłamał się, na kikucie widać ślady działalności grzybów rozkładających drewno.

(5) Platan klonolistny 522 cm (na wysokości 110 cm)

Ostatni platan rośnie najbliżej budynku, wokół którego chciałem się trochę pokręcić i coś sfotografować, ale zobaczyłem stojącą tablicę informacyjną “teren prywatny, wstęp wzbroniony”, zatem skupiłem się wyłącznie na drzewie.

Piąty szpalerowy platan to okazałe drzewo, o nieco maczugowatym zgrubieniu części odziomkowej pnia i masywnym pokroju.

Najchudszy obwód między podstawą a wysokością pierśnicy uzyskałem na poziomie 110 cm, gdzie miarka wskazała 522 cm. Czyli dwa najgrubsze platany, znajdują się odpowiednio na początku i na końcu tutejszego zgromadzenia platanowego.

Drzewo charakteryzuje dobra kondycja zdrowotna i – jak to bywa przy grubszych platanach, na jego pniu notuje się wypukłości, wklęśnięcia i inne naturalne nieregularności, wzbogacające jego oryginalny wygląd.

Korona drzewa jest dość szeroka, prawidłowo rozwinięta i obficie ugałęziona. W Internecie, nigdzie nie znalazłem żadnych informacji o tej ciekawej grupie drzew.

Przy drzewach odnajdziemy też fragmenty jakiegoś ogrodzenia (bardziej współczesnego) i niestety trochę śmieci, z których pewną część zebrałem do worka i wyrzuciłem w miejscu do tego przeznaczonym.

P O D S U M O W A N I E

Na tyłach najokazalszego budynku na terenie przedwojennego folwarku (dawnej letniej rezydencji rodziny Kornów), który usytuowany jest przy ul. Osobowickiej 112/112A we Wrocławiu rośnie szpaler pięciu platanów klonolistnych, które nie zostały objęte ochroną pomnikową.

1) Pierwszy platan (idąc od strony pętli tramwajowej) rośnie najdalej budynku i jest najgrubszym osobnikiem. Obwód pnia drzewa na poziomie 100 cm wynosi 530,50 cm. Drzewo jest zdrowe i witalne, przy okazji piękne.

2) Drugi w kolejności platan to osobnik mocno przyozdobiony pnącym się po nim bluszczem o obwodzie pierśnicowym pnia wynoszącym 386,50 cm. Drzewo również sprawia wrażenie okazu cieszącego się dobrą kondycją zdrowotną o stosunkowo wąskiej koronie.

3) Bluszcz wspina się także po trzecim szpalerowym platanie o obwodzie pierśnicowym pnia 454 cm i zadowalającym stanie zdrowotnym.

4) Czwarty przedostatni platan charakteryzuje się najbardziej wątłą sylwetką i największym wypróchnieniem pnia oraz charakterystyczną dziuplą “uchokształtną”. Gdy popatrzymy na drzewo nieco wyżej to ujrzymy dwa zgrubienia. Wówczas przypominają one oczy rośliny, która ze zdziwienia otworzyła jamę ustną (dziuplę). ;))

5) Piąty ostatni platan to dorodny okaz o obwodzie pnia 522 cm zmierzony na poziomie 110 cm od podstawy. Jest to drugi najgrubszy platan z rosnącej tu grupy drzew tego gatunku. Cały szpaler platanów stanowi cenną historyczną i przyrodniczą pamiątkę po minionych latach świetności założeń parkowo-pałacowych i folwarcznych. Wydaje się, że obecnie mocno zapomnianą.